برای حذف نویز میکروفون چکار کنیم؟

نکات مقدماتی برای ضبط صدای شفاف

پیش از آن که به بررسی قابلیت‌های نرم‌افزار و نکات خرید رینگ لایت بپردازیم، باید با برخی رویه‌های مقدماتی برای ضبط صدای شفاف آشنا باشیم. در ادامه برخی نمونه‌های این موارد ارائه شده‌اند:

• از هدفون استفاده کنید. اگر میکروفون شما از اسپیکرهای رایانه نویز می‌گیرد، می‌توانید با استفاده از هدفون این اکو را حذف کنید.
• از میکروفون یا هدست اختصاصی استفاده کنید. بسیاری از لپ‌تاپ‌ها میکروفون‌های داخلی با کیفیت کاملاً پایینی دارند. بدیهی است که همین میکروفون‌ها در نهایت کار می‌کنند، اما در مورد کیفیت آن‌ها نمی‌توان چیز زیادی گفت. با استفاده از یک میکروفون یا هدست اختصاصی و اتصال آن به رایانه می‌توانید کیفیت ضبط صدای خود را بسیار بالا ببرید.
• منبع نویز پس‌زمینه را حذف کرده یا از ان دور شوید. پنجره‌ها را ببندید، از منابع تهویه هوا دوری کنید، به اتاق‌های با سروصدای کمتر بروید، اپلیکیشن‌هایی که موجب به کار افتادن فن لپ‌تاپ می‌شوند را ببندید، میکروفون خود را از دهانتان دور کنید تا صدای نفس‌هایتان در صدای ضبط شده بازتاب نیابد و به طور کلی در مورد روش‌های اجتناب از نویز تأمل کنید. کیبورد مکانیکی پر سر و صدای خود را با کیبورد کم‌صداتری عوض کنید. همچنین روی روش‌های عدم تولید صدا در زمانی که صحبت نمی‌کنید، تمرکز نمایید.

فعال‌سازی کاهش نویز پس زمینه میکروفون در ویندوز

ویندوز 10 همانند ویندوز 7 و نسخه‌های قبل‌تر برخی گزینه‌های میکروفون دارد که به کاهش نویز پس‌زمینه میکروفون کمک می‌کنند. گزینه دقیق موجود به سخت‌افزار صدا در رایانه و درایورهای صدای سازنده بستگی دارد. این گزینه‌ها در کنترل پنل سنتی قرار دارند و در اپلیکیشن جدید Settings آن‌ها را نمی‌بینید. برای یافتن این گزینه‌ها، کنترل پنل را از منوی استارت باز کنید و به منوی Hardware and Sound > Sound بروید.

روی زبانه Recording در پنجره دوم کلیک کنید، دستگاه میکروفون خود را انتخاب کرده و روی Properties کلیک کنید.

روی زبانه Levels کلیک کنید. اگر با نویز پس‌زمینه مواجه هستید، تلاش کنید از گزینه Microphone Boost استفاده کنید. برای نمونه بهره‌گیری از 10.0+ dB به جای 20.0+ dB می‌تواند کمک بکند. بدین ترتیب میکروفون حساس‌تر می‌شود یعنی شنیدن صدای شما آسان‌تر می‌شود اما در عین حال ضبط نویز پس‌زمینه نیز افزایش می‌یابد.

پس از کاهش گزینه microphone boost می‌توانید گزینه صدای میکروفون (microphone volume) را نیز تا 100 افزایش دهید. اگر تنظیمات boost آل کاهش دهید و میکروفون ساکت‌تر باشد، افزایش volume امکان شنیدن صدای شما را در صدای ضبط شده بهبود می‌بخشد. پس از تغییر دادن این تنظیمات روی Apply کلیک کنید تا دوباره میکروفون را تست کنید و از بهبود نتایج مطمئن شوید.

در نهایت روی زبانه Enhancements کلیک کنید. این زبانه بسته به تنظیمات سخت‌افزار و درایورهای صوتی رایانه ممکن است موجود نباشد.

اگر گزینه Noise Suppression یا Noise Cancellation موجود باشد، آن را فعال می‌سازد. گزینه‌های دیگر در این بخش نیز به کاهش نویز پس‌زمینه کمک می‌کنند. برای نمونه روی رایانه ویندوزی که ما تست کردیم، یک گزینه Acoustic Echo Cancellation نیز وجود دارد که به کاهش اکوی ناشی از اسپیکرها در زمان عدم استفاده از هدفون کمک می‌کند. روی OK کلیک کنید تا تنظیمات ذخیره شده و پنجره بسته شود.

استفاده از نرم‌افزار یا قابلیت‌های حذف نویز

ابزارهای ارتباطی رایج به صورت فزاینده‌ای از قابلیت‌های «لغو نویز» (Noise-Cancelling) برای حذف نویز پس‌زمینه در زمان ضبط صدا در هر اپلیکیشنی روی رایانه بهره می‌گیرند. در ادامه برخی از این موارد معرفی شده‌اند:

• Google Meet – گوگل امکان لغو نویز را در تاریخ 20 آوریل 2020 به نرم‌افزار Google Meet اضافه کرده است. اکنون به صورت خودکار نویز پس‌زمینه را حذف می‌کند.
• Zoom – اپلیکیشن Zoom امکان کاهش نویز پس‌زمینه داخلی را به صورت پیش‌فرض فعال می‌کند. برای بررسی این گزینه‌ها تنظیمات Zoom را از منوی آن باز کنید، گزینه Audio را در نوار کناری انتخاب کرده و روی دکمه Advanced کلیک کنید. به این ترتیب قابلیت‌های زیر را مشاهده می‌کنید:
  • Suppress Persistent Background Noise
  • Suppress Intermittent Background Noise
  • Echo cancellation

این قابلیت‌های پردازش صدا به صورت پیش‌فرض همگی روی Auto هستند، اما می‌توانید آن‌ها را غیر فعال یا تنظیم کنید تا دقیق‌تر عمل کنند.

• NVIDIA RTX Voice – با نصب اپلیکیشن NVIDIA RTX Voice روی رایانه‌تان می‌توانید قابلیت Remove Background Noise را فعال کنید. که با استفاده از «یادگیری ماشین» و به کمک یک GPU انویدیا نویز پس‌زمینه را از میکروفون در هر اپلیکیشنی روی سیستم حذف می‌کند. بر اساس گزارش NVIDIA این نرم‌افزار تنها روی سیستم‌هایی که GPU-های NVIDIA RTX دارند کار می‌کند. با این حال، برخی گزارش‌ها از عملکرد مناسب این نرم‌افزار روی کارت‌های گرافیک قدیم‌تر انویدیا نیز خبر می‌دهند.
• Discord – هم اکنون Discord دارای یک قابلیت کاهش نویز داخلی است که از توان Krisp.ai بهره‌گیری می‌کند. برای فعال‌سازی آن در زمان گفتگوی صوتی، باید روی دکمه Noise Suppression در بخش پایین-چپ نوار کناری Discord کلیک کرده و Noise Suppression را فعال کنید.

Krisp.ai به صورت رایگان در دیسکورد ارائه شده است و همزمان یک محصول نرم‌افزاری نیز ارائه می‌کند که امکان لغو نویز را در هر اپلیکیشن دیگری ارائه می‌کند. نسخه رایگان این محصول امکان لغو نویز 120 دقیقه در هفته را ارائه می‌کند، اما پس از آن هزینه‌ای برابر با 3.33 دلار به صورت ماهانه دارد. اپلیکیشن‌های ویدئوکنفرانس زیاد دیگری نیز هستند که قابلیت لغو نویز داخلی دارند. برای تغییر تنظیمات آن‌ها نیز می‌توانید از پنجره Settings کمک بگیرید. اگر از یک ابزار ویدئوکنفرانس استفاده می‌کنید که لغو نویز داخلی ندارد؛ شاید بهتر باشد از یک راه‌حل مدرن‌تر بهره بگیرید.

میکروفون‌های با قابلیت حذف نویز

اگر هیچ کدام از راه‌حل‌های فوق کار نکرد، ممکن است به یک میکروفون بهتر نیاز داشته باشید. برخی میکروفون‌ها طوری طراحی شده‌اند که نویز محیطی را فیلتر کرده و یا کاهش دهند. برای نمونه ممکن است دو میکروفون داخلی داشته باشند که میکروفون اصلی برای ضبط صدا و میکروفون ثانویه برای ضبط نویز محیط است. بدین ترتب می‌توانند این نویز محیطی را حذف کنند. این محصول‌ها در بازار با برچسب «میکروفون لغو نویز» (noise-canceling microphones) ارائه می‌‌شوند.

حتی اگر یک میکروفون اختصاصی لغو نویز ندارید استفاده از یک میکروفون با کیفیت بهتر می‌تواند موجب بهبود چشمگیری در کیفیت صدای ضبط شده در قیاس با میکروفون لپ‌تاپ یا یک هدست قدیمی داشته باشد.

11 راهکار برای حذف نویز میکروفون

برای از بین بردن نویز میکروفون می‌توانید راهکارهای زیر را امتحان کنید. در برخی از این راهکارها سعی کردیم که ساده‌ترین و کم هزینه‌ترین روش‌ها را پیشنهاد کنیم؛ اما، در برخی دیگر ناچار بودیم تا به شما لوازم جانبی میکروفون را معرفی نماییم که برای ضبط بهتر صدا به آن‌ها نیاز پیدا خواهید کرد. البته اگر قصد شما از ضبط صدا کسب درآمد باشد، متحمل شدن این هزینه‌ها نوعی سرمایه‌گذاری به شمار می‌آید. به علاوه اگر قصد دارید به صورت حرفه‌ی وارد این حوزه شوید، بهتر است قبل از هرگونه اقدامی راهنمایی خرید میکروفن برای ضبط صدا را مطالعه کنید.

1-میکروفون را نزدیک کنید

باید تا جای ممکن میکروفون را به منبع صدای خود نزدیک کنید. شاید در نگاه اول این راهکار در حذف نویز میکروفون بیهوده و مسخره به نظر برسد؛ اما، اگر در مورد مفهوم SNR بیشتر بدانید، شاید نظرتان تغییر کند.

مفهوم SNR نسبت سیگنال اصلی را به سیگنال‌های فرعی چون انواع نویز می‌سنجد و آن را براساس دسیبل بیان می‌کند. به طور مسلم هرچه این نسبت عدد بیشتری باشد، کیفیت صدای شما قابل قبول‌تر خواهد بود و یکی از راه‌های دستیابی به میزان موردقبول SNR همان نزدیک کردن میکروفون به منبع صدا است.

2-از میکروفون کم نویز استفاده کنید

قبل از هرچیز اگر با انواع میکروفون و نحوه‌ی عملکرد آن‌ها آشنا نیستید پیشنهاد می‌کنیم، مقاله‌ی: میکروفون چیست و چگونه کار می‌کند؟ را مطالعه کنید. در این مقاله به معرفی کامل انواع میکروفون چون: داینامیک، کاندنسر، میکروفون یقه‌ی، میکرون بی‌سیم و … و عملکرد آن‌ها پرداخته‌ایم. اگر انواع میکروفون را می‌شناسید، توصیه می‌کنیم که استفاده از میکروفون‌های کاندنسر یا اکتیو را در اولویت قرار دهید.

البته برای انتخاب آن‌ها ملاک دیگری به نام سلف نویز را نیز در نظر داشته باشید. self -noise یا نویز داخلی، نویز الکتریکی است که توسط اجزای داخلی میکروفون تولید می‌شود. مشخص است که هر چه میزان این نویز کمتر باشد، خروجی بهتر و خالص‌تری خواهیم داشت. این شاخص را با db-spl می‌سنجند و در صورتی که میکروفون موردنظر نویز داخلی بالاتر از 40 db-spl را داشته باشد، عملاً کیفیت صدای بسیار پایینی را به شما تحویل خواهد داد. در عوض، اگر میزان نویز خودی کمتر از 20 db-spl باشد، خروجی میکروفون عالی محسوب خواهد شد.

به علاوه بدانید که میکروفون‌های داینامیک یا پویا از حساسیت کمتری برخوردار بوده و به خوبی نویز موجود در کنسرت‌ها و فضاهای آزاد و شلوغ را فیلتر می‌کنند. در مقابل اما میکروفون‌های کاندنسر حساس‌تر هستند.

3-بادشکن‌ها را نصب کنید

اگر قصد استفاده از میکروفون در محیط‌های باز را دارید، احتمالا بزرگترین مشکلی که در هنگام اجرا با آن مواجه خواهید شد، نویز حاصل از صدای باد و حرکت هوا است. برای حل این مشکل می‌توانید از بادشکن‌های فومی یا خزی استفاده کنید. این بادشکن‌ها مثل یک کاور روی سر میکروفون نصب شده و نویز حاصل از باد و صدای نفس را قبل از ورود به میکروفون می‌شکنند. با اینکه بادشکن‌ها صدای شفاف‌تر و کم نویزتری را ارائه می‌دهند، نمی‌توان از تأثیر آن‌ها بر سطح فرکانس صدا چشم‌پوشی کرد. طبیعی است که با وجود این پوشش‌ها تا حدی سطح صدا کاهش پیدا کند؛ اما؛ با این وجود در محیط‌های باز که نویز باد آزاردهنده می‌شود، استفاده از آن منطقی به نظر می‌رسد.

4-میکروفون را رها کنید

نویز مکانیکی که یکی از رایج‌ترین نویزهای آزاردهنده در خروجی‌های صوتی است بر اثر لرزش اجزای میکروفون به وجود می‌آید. در واقع کوچکترین حرکت و یا تکانی که به میکروفون وارد شود، ایجاد ارتعاش کرده و این ارتعاش با رسیدن به کپسول یا محفظه میکروفون نویز مکانیکی را به وجود می‌آورد. به همین دلیل بهتر است که برای ضبط وکال از پایه‌های رومیزی یا بلند استفاده کنید تا کمتر نیاز به لمس بدنه‌ی میکروفون داشته باشید.

اگر می‌خواهید باز هم حرفه‌ی‌تر عمل کرده و نویز کمتری را در خروجی خود پیدا کنید، باید به سراغ شوک مانت یا شاک مانت‌ها بروید. چرا که حتی قدم زدن بر روی زمین و لرزش‌های خفیف ناشی از عبور ماشین‌ها در خیابان نیز ممکن است باعث حرکت پایه‌های میکروفون شه و باز هم نویز مکانیکی را ایجاد کنند. Shock Mountها اما درست مانند یک سبد عمل می‌کنند و میکروفون را میان زمین و آسمان معلق نگه می‌دارند تا هیچ لرزشی بدنه و کپسول میکروفون را هدف قرار ندهد. به همین دلیل به نام شاک مونت‌های basket نیز شناخته می‌شوند.

البته در نظر داشته باشید که معمولاً خود میکروفون‌ها از یک شوک مونت داخلی استفاده می‌کنند. این شوک مونت داخلی کپسول میکروفون را معلق و بدون در تماس بودن با بدنه نگه می‌دارد. خوشبختانه بیشتر میکروفون‌ها این ویژگی را دارند، اما متأسفانه این قابلیت تأثیر به سزایی در کاهش نویزها ندارد. در مقابل تعداد کمتری از میکروفون‌ها مثل میکروفون بایو M1000 با شوک مونت‌های خارجی عرضه می‌شوند که خرید آن‌ها به صرفه‌تر است.

5-ثابت بشینید

در هنگام ضبط صدا کوچکترین حرکتی روی صندلی، دست زدن به بدن، لباس، میز، میکروفون و … ممکن است در خروجی صوتی شما، با نویزی کاملاً عجیب نمایان شود. پس تا جایی که امکان دارد در هنگام ضبط از جابه‌جا شدن و حتی خوردن یک جرعه آب نیز پرهیز کنید و اگر نیاز به تکان خوردن و یا تر کردن گلو داشتید، بهتر است ضبط را برای ثانیه‌ی متوقف کنید.

اگر قصد اجرا و یا خوانندگی دارید، می‌توانید ویژگی مناسب‌ترین نوع میکروفون‌ها برای این کار را مقاله‌ی «بهترین میکروفن برای خوانندگی کدام است؟» پیدا کنید.

6-فیلتر RF را به کار بگیرید

در صورتی که با وجود رعایت نکات مطرح شده در موارد قبلی همچنان نویزی را در صدای خود می‌شنوید، باید به امواج رادیویی مشکوک باشید. این امواج که از ایستگاه‌های رادیویی یا مخابراتی، آنتن‌ها، موبایل‌ها و … نشأت می‌گیرند، نویز را در میکروفون شما ایجاد خواهند کرد. اگر در نزدیکی مکانی که قصد اجرا و یا ضبط صدا را دارید، یکی از این ایستگاه‌ها وجود دارد، استفاده از فیلتر RF می‌تواند به فریادتان برسد.

7-پاپ فیلترها را امتحان کنید

نوع دیگری از نویزهایی که بیشتر در هنگام اجرا و خوانندگی ممکن است توسط میکروفون ایجاد شده و در ذهن شنونده ناپسند بیاید، نویزهای پاپ یا plosives  هستند. این نویزها در هنگام تلفظ برخی از حروف مثل: س، ش و … بیشتر خود را نشان می‌دهد و در برخی از مواقع آن‌قدر با فشار به گوش می‌رسند که بی شباهت به صدای انفجار نیستند.

پاپ فیلترها دستگاه‌هایی هستند که اگر در نزدیکی میکروفون نصب شده و قرار بگیرند، بدون اثرگذاری بر روی کیفیت صدا، نویزهای پاپ را فیلتر خواهند کرد. این دستگاه‌ها از نظر ظاهری شبیه به توری‌های دایره‌ی و مسطح هستند که تا حد زیادی نویزهای پاپ را قبل از پخش پوشش می‌دهند.

دیگر ویژگی بارز نویز پاپ‌ها جلوگیری از ورود رطوبت به میکروفون است که می‌تواند در افزایش طول عمر میکروفون شما موثر باشد.

8-با پدها حداکثر صدای خود را کنترل کنید

گاهی صدایی که به میکروفون داینامیک خود وارد می‌کنید، از حد مجازی که برای آن تعریف شده فراتر می‌رود. این صدا اگرچه از نظر فنی نویز به شمار نمی‌رود اما سیگنال را به درستی منتقل نکرده و ممکن است در نظر شنوندگان نویز محسوب شود.معمولاً در این میکروفون‌ها حداکثر سیگنال نباید از 130 db فراتر رود، در غیر این صورت دیستورت رخ خواهد داد. با پدها می‌توانید اوج سیگنال صوتی خود را کنترل کنید. این پدها که کاورهای پلاستیکی هستند با قرار گرفتن روی میکروفون نویز آن را تا حد زیادی کاهش خواهند داد.

9-کابل میکروفونی را فراموش نکنید

یکی از راه‌های حذف نویز از میکروفون استفاده از کابل aux میکروفونی است. سیم‌ها در درون این کابل‌ها به گونه‌ی دور هم پیچیده شده‌اند که نویز یا هام کمتری ایجاد می‌کنند. بیشتر میکروفون‌های تخصصی خود به این نوع کابل‌ها مجهز شده‌اند. در میان انواع کابل‌های میکروفونی استفاده از کابل XLR رایج‌تر است.

10- کابل میکروفون را تنها بگذارید

این عادت بسیاری از ما است که کابل‌های میکروفون را در کنار کابل برق و یا سایر کابل‌های اتصالی سیستم‌های خود قرار دهیم و اصولاً به این موضوع توجهی نداریم که هر کدام از این کابل‌ها به دلیل عبور جریان برق نویزهایی را ایجاد می‌کنند که در صورت تماس با کابل میکروفون به راحتی آن را انتقال خواهند داد.

11- فیلتر بالاگذر را به عنوان آخرین راهکارها در نظر بگیرید

گاهی راهی به جز ضبط صدا در محیط‌های غیرایزوله نداریم و مجبور می‌شویم در اتاق‌هایی نزدیک به خیابان و مملو از رفت و آمد ضبط خود را انجام دهیم. در این مواقع شاید استفاده از High-Pass منطقی به نظر برسد. این فیلتر تمامی نویزهای و فرکانس‌های مزاحم از جمله: لرزش، ارتعاش، صدای ماشین‌ها و… را قبل از ورود فیلتر می‌کند؛ اما، استفاده از آن می‌تواند گاهی مثل راه رفتن روی لبه‌ی تیغ باشد. چرا که این فیلتر سیگنال‌های صوتی را بیش از حد نازک کرده و زیر و بم صدا را تغییر دهد. به خصوص این فیلتر صداهای بم را بیشتر تغییر می‌دهد.