فرهنگ و هنر

? ترویج معارف دینی و پاسخ به چند ابهام

یک استاد دانشگاه معارف اسلامی با بیان اینکه تبلیغ و ترویج دین در تمام ابعادش که نیاز باشد از وظایف حکومت دینی است، گفت:یکی از بسترهای کمک به نیازمندان در برپایی همین مراسم‌های مذهبی رقم می‌خورد، برای نمونه در همین مهمونی ده کیلومتری غدیر، جمع‌آوری اساب‌بازی و کتاب برای مناطق محروم اتفاق افتاد. جدا از آن، بسیاری از گروه‌های جهادی کمک‌های مردمی را برای مناطق محروم جمع‌آوری کردند. حتی بسیاری از ادارات دولتی مشاوره‌هایی که هزینه‌های آنها بالا است را به صورت رایگان در اختیار مردم گذاشتند و از همه مهم‌تر، معارف دینی در قالب‌های هنری به تمام سلایق ارائه شد.

به گزارش تیتر نیوز، یکی از مسائلی که امروزه از سوی برخی افراد مطرح می‌شود این است که چرا مراسم‌های مذهبی با هزینه‌های زیاد برگزار می‌شود در حالی که می‌توان این مبالغ را صرف کمک به نیازمندان یا رفع برخی مشکلات اجتماعی کرد.

این موضوع مدت‌ها قبل در خصوص برگزاری مراسم‌های عزاداری محرم و صفر و سپس ایام فاطمیه مطرح شد، اما در طول چند روز گذشته نیز در فضای مجازی به موضوع مهمونی ده کیلومتری غدیر پرداخته شد و برخی معتقدند هزینه‌های برپایی این جشن باید صرف کمک به نیازمندان می‌شد.

در اینجا چند سوال به وجود می‌آید. ابتدا اینکه آیا نیازمندان از این مراسم‌ها بهره معنوی و مادی نخواهند برد؟، دوم اینکه در برپایی مناسک دینی تنها به شادی و عزا پرداخته می‌شود یا اینکه کارهای خیر نیز صورت می‌گیرد؟ و در پایان، آیا یک جامعه اسلامی در کنار سایر اتفاقات فرهنگی خود نباید مناسک دینی را تبلیغ و ترویج کند؟.

در این باره، حسن شفیعی –استاد دانشگاه معارف اسلامی- در گفت‌وگو با تیتر نیوز، با اشاره به اینکه در احکام دین اسلام بخشی را مبنی بر تعظیم شعائر و مناسک دینی داریم، اظهار کرد: در دین ما آمده است که برپایی شعائر دین مهم است، برای نمونه اگر کسی استطاعت مالی داشته باشد باید حج را به جا بیاورد، اما اگر کسی شرایط مالی مناسب نداشت چه کند؟، در اینجا در احکام داریم که حاکمیت وظیفه دارد کسانی که استطاعت مالی ندارند به سفر حج بفرستد یا حتی از محل ذکات این شرایط را فراهم کند.

وی ادامه داد: در زمان حضرت رسول اکرم(ع) بسیاری مسلمان شدند که اصطلاحا به آنها تازه مسلمان شده می‌گفتند که این افراد از منظر دینی عمق لازم در مفاهیم را نداشتند از این رو پیامبر اکرم (ص) به مناسبت‌های مختلف تلاش می‌کردند این افراد را به مراسم‌ها دعوت و به آنها هدیه دهند تا قلوب آنها به دین بیشتر شود.

شفیعی اظهار کرد: یکی از مصادیق مولفه قلوبهم مسلمانانی‌اند که از نظر اعتقادی ضعیف هستند؛ به آنها کمک می‌شود تا ایمان‌شان قوی شود. یعنی آیه اطلاق دارد و صرفا شامل کفار نمی‌شود و اساس آن برای جذب به دین خداست. یعنی دولت اسلامی می‌تواند با برنامه‌ریزی مناسب، در زمینه واجبات مالی که به عهده مسلمانان است، از آنها برای مصارف عمومی و تبلیغ و گسترش اسلام استفاده کند.

این استاد حوزه خاطرنشان کرد: حکومت اسلامی باتوجه به آنچه گفته شد وظیفه دارد برای تبلیغ و ترویج دین برنامه‌ریزی کرده و به وسیله مردم آنها را پیاده کند؛ بنابراین وظیفه ذاتی حاکمیت اسلامی تبلیغ و ترویج دین است.

شفیعی یادآور شد: همانطور که مجموعه حاکمیت بودجه‌هایی برای برپایی جشنواره‌های فیلم، تئاتر، موسیقی، کتاب و … در نظر می‌گیرد و هدفش ارائه یکسری مفاهیم به جامعه است، در امر تقویت دین و ارزش‌های آن نیز وظیفه دارد بودجه‌هایب برای تبلیغ و ترویج  معارف دینی هزینه کند و این یک امر بدیهی به شمار می‌رود.

ترویج معارف دینی و پاسخ به چند ابهام

مراسم‌های مذهبی محلی برای کمک به نیازمندان است

وی افزود: فارغ از این بعد جامعه‌شناسی، بسیاری از اساتید معتقدند که برپایی جشن‌هایی از جنس مهمونی ده کیلومتری غدیر باید در سایر اعیاد همچون نیمه شعبان نیز پیاده‌سازی شود، زیرا در این دست جشن‌ها، مفاهیم معنوی و هویت ملی ما تقویت می‌شود و هرگاه تقویت هویت ملی و دینی اتفاق بیافتد از بسیاری از مشکلات موجود در جامعه عبود خواهیم کرد.

این استاد دانشگاه ابراز کرد: یکی دیگر از نکاتی که در پاسخ به کسانی که معتقدند هزینه برپایی مراسم‌های مذهبی باید صرف کمک به دیگران شود، باید این است که یکی از بسترهای کمک به نیازمندان در برپایی همین مراسم‌های مذهبی رقم می‌خورد. برای نمونه، در همین مهمونی ده کیلومتری غدیر جمع‌آوری اساب‌بازی و کتاب برای مناطق محروم اتفاق افتاد. جدا از آن، بسیاری از گروه‌های جهادی کمک‌های مردمی را برای مناطق محروم جمع‌آوری کردند. حتی بسیاری از ادارات دولتی مشاوره‌هایی که هزینه‌های آنها بالا است را به صورت رایگان در اختیار مردم گذاشتند.

به گفته شفیعی، غربی‌ها نیز در طول سال چندین کاروان شادی را به بهانه‌های مختلف در سطح کشور خودشان به راه می‌اندازند، اگر قرار باشد مدل غربی‌ها هم جشن بگیریم باز هم همین شکلی است که ما برگزار کردیم با این تفاوت که ما در مراسم‌های خود شعائر دینی را پاس می‌داریم و به نیازمندان هم کمک می‌کنیم.

وی ادامه داد: یکی از نکات مهم در برپایی این سبک جشن‌ها، این است که می‌توانیم معارف دینی را به همه اقشار مردم با هرنوع سلیقه فکری منتقل کنیم. قطعا ممکن است تعدادی از مردم اهل منبر و درس نیستند و این هم یک امر طبیعی است اما در این دست از مراسم‌ها معارف دینی خود را کسب می‌کنند. برای مثال، روز گذشته در میدان امام حسین(ع) تئاتر غدیر برگزار شد و خیلی از جوانان ما بدون آنکه هزینه‌ای برای تماشای یک تئاتر پرداخت کنند به صورت رایگان یک تئاتر با مفاهیم دینی را تماشا و معارف لازم را کسب کردند.

عضو دانشگاه معارف اسلامی ابراز کرد: بسیاری از جوانان نسل جدید با هرنوع سلیقه فکری و پوشش در مراسم روز گذشته غدیر در سراسر کشور حضور پیدا کردند؛ پس باید حواسمان باشد که ابزار هنری در این جشن‌ها در انتقال مفاهیم بسیار تاثیرگذار است و این اتفاق در جشن غدیر امسال اتفاق افتاد.

شفیعی با بیان اینکه مهمونی ده کیلومتری غدیر یک سرآغازی برای آشنا شدن با شور و شعور اهل‌بیت(ع) در قالب جشن است، گفت: در طول تاریخ چند صد سال گذشته ایران یکی از مواردی که مردم را پای کار آورده است محبت به اهل‌بیت(ع) است، برای نمونه، در دفاع مقدس، رزمندگان ما جدای از هویت ملی به خاطر ارزش‌های دینی‌شان پا به میدان مبارزه گذاشتند. به گفته دکتر شریعتی آنچه مردم را پای کار می‌آورد عاشور و امام حسین(ع) است.

وی افزود: در جشن‌های نیمه شعبان، عزای سیدالشهدا یا اربعین حسینی محبت اهل‌بیت(ع) است که مردم را پای کار می‌آورد. البته در این شرایطی که مردم به وجود می‌آورند باید از ظرفیت موجود برای تبیین دین و حل مشکلات مردم بهره برد. انصافا هم هیچ کشوری به اندازه ایران در مورد شعائر دین خدمت نکرده است.

انتهای پیام

نویسنده تحریریه مطالب هنری

با استفاده از انتخاب دقیق واژگان، تازگی و جذابیتی به نثرم اضافه می‌کنم.