مهم ترین تأثیرات قصه در رشد کودک

“اگر می‌خواهید فرزندانتان باهوش باشند، برای آنها قصه بخوانید. اگر می‌خواهید باهوش‌تر شوند، برایشان قصه‌های بیشتری بخوانید.”  این توصیه برترین ذهن جهان، انیشتین بزرگ است. به حرف چه کسی غیر از او می‌توانیم اعتماد کنیم؟

قصه گویی یک هنر شفاهی قدیمی است و همواره یکی از و انتقال تجارب بوده است. همین چهار کلمه ساده ” یکی بود یکی نبود…” برای جدا شدن از واقعیت و ورود به یک دنیای خیالی بی‌همتا کافی است. این ها کلمات جادویی هستند، دعوتی برای وارد شدن به یک رابطه منحصر به فرد با قصه گو و شخصیت های قصه او. قصه گویی غالباً هم برای کودک و هم برای مادر و پدر فعالیتی لذت بخش است و این فرصت را به شما می‌دهد تا به شکل اختصاصی به کودک توجه کنید و در لذت او سهیم شوید. قصه این امکان را به وجود می‌آورد که کودک را در دنیای جذاب روایت و شخصیت‌ها با خود همراه کنید. بدین ترتیب تجربه بودن با شما برای کودک لذت‌بخش و دوست‌داشتنی خواهد بود.

15 فایده‌ قصه‌گویی برای کودکان

داستان‌ها علاوه بر سرگرم‌کننده بودن، مزایای بیشماری برای کودکان دارند و به رشد شخصیت آنها کمک می‌کنند. چه در حال خواندن کتاب داستان، چه بیان تجربه شخصی یا بازآفرینی طرح داستان مورد علاقه‌ آنها باشید، قصه‌گویی شما می‌تواند تأثیر ماندگاری روی رشد و پروش آنها بگذارد. در ادامه به چند مزیت دیگر قصه‌گویی در دوران کودکی خواهیم پرداخت:

1. به کودکان خوبی و فضایل اخلاقی را القا می‌کند: داستانها می‌توانند تأثیر بسزایی روی کودکان داشته باشند. صداقت، راستگویی، قدردانی و بسیاری از را می‌توان از طریق داستان‌های جذاب در کودکان نهادینه کرد.
2. با فرهنگ‌های دیگر آشنا می‌شود: از داستان‌ها می‌توان برای حفظ ارتباط کودکان با اصالت خود و آگاهی از تاریخ و سنت‌هایشان استفاده کرد. داستا‌‌ن‌ها‌، مانند فرهنگ‌ها از سرزمینی به سرزمین دیگر متفاوت است. داستانهایی از سرزمین مادری و سرزمین‌های خارجی باعث می‌شود کودک با تنوع موجود در جهان آشنا شود.
3. مهارت شنیداری را بهبود می‌بخشد: برای لذت بردن کامل از داستان، باید به راوی توجه کرد تا چیزی از قلم نیفتد. یک جلسه‌ خوب قصه‌گویی می‌تواند مهارت شنیداری کودک را بهبود ببخشد.
4. کنجکاوی را برمی‌انگیزد: وقتی یک داستان را در اوج متوقف می‌کنیم، شنونده مشتاق می‌شود تا بداند بعد از این چه اتفاقی می‌افتد. این باعث کنجکاوی کودکان شده و آن‌ها را ترغیب می‌کند تا سوالات خود را مطرح کنند که همین امر به یادگیری، رشد و پیشرفت آن‌ها کمک خواهد کرد.
5. تخیل را برمی‌انگیزد: کنجکاوی یک چیز است و خیال‌پردازی چیز دیگر. داستانی که خوب روایت شده شما را به نقاط مختلف جهان اعم از جهان واقعی یا افسانه‌ای می‌برد. داستان‌هایی با درون‌مایه‌ی افسانه‌ای و جادو به کمک می‌کند.
6. تمرکز را بهبود می بخشد: گوش دادن به داستان‌ها به افزایش سطح توجه و تمرکز کودک کمک می‌کند.
7. واژگان جدید را معرفی می‌کند: هربار که داستانی را روایت می‌کنید، اصطلاحات جدیدی را بکار می‌برید که کودک آنها را می‌آموزد و سعی می‌کند معانی این کلمات ناآشنا را درک کند و به او در گسترش دایره لغات کمک می کند.
8. فرآیند یادگیری را تقویت می‌کند: داستان‌ها شیوه‌ای منحصر به فرد برای بهبود فرایند یادگیری هم در سطح علمی و هم شخصی دارند. قصه‌گویی می‌تواند کودکان را درگیر یک فرایند یادگیری خلاقانه کند که به کمک آن درک سخت‌ترین موضوعات هم آسان می‌شود.

9.باعث رشد هوش هیجانی می‌شود: هوش عاطفی (هیجانی) کلید موفقیت در مراحل مختلف زندگی انسان است. ایجاد هوش هیجانی به آگاهی و کنترل احساسات و بیانات فرد اشاره دارد. داستان‌ها به کودک شما در دستیابی به هوش هیجانی به شیوه‌ای ساده کمک می‌کنند.

10. همدلی را آموزش می‌دهد: توانایی فکر کردن به دیگران، خود را جای آن‌ها گذاشتن و درک احساساتشان از ما فرد بهتری می‌سازد. داستان‌ها می‌توانند به کودک شما بیاموزند که نسبت به دیگران همدلی بیشتری داشته و به نیازهایشان بی‌تفاوت نباشد.
11. ارتباطات را بهبود می‌بخشد: وقتی تخیل و تفکر خوبی داشته باشید در ارتباطتان هم منعکس می‌شود. شنیدن و درک داستان‌ها می‌تواند موجب شود.

12.استرس و اضطراب را کاهش می‌دهد: داستانها نه تنها سرگرم کننده هستند، بلکه کودک شما را مجذوب خود می‌کنند؛ زیر او را به جهان‌های مختلف در قلمرو خیالی می‌برند. گوش دادن به چنین داستان‌های لذت‌بخشی‌ و تجربه‌ جادو و خیال در ذهن می‌تواند را کم کند.

13.حافظه را تقویت می‌کند: چه یک داستان طولانی باشد یا کوتاه، بچه‌ها تمایل دارند تا جایی که می‌توانند طرح داستان، شخصیت‌ها و سایر جنبه‌های آن را به خاطر بسپارند. این برای مهارت‌های حافظه‌ کودک خوب است.

14.یادگیری درس‌های مدرسه را آسان‌تر می‌کند: برخی از موضوعات مدرسه ارتباط مستقیم یا غیرمستقیم با داستان‌های مختلف دارند. این ارتباط یکی از چندین راهی است که به کمک آن داستان می‌تواند را بهبود داد. توانایی تفکر خلاق که با گوش دادن به داستانها ایجاد می‌شود، روی یادگیری تحصیلی تاثیرگذار است.

15.آن‌ها را به داستان‌نویسی تشویق می کند: گوش دادن به داستان‌های جذاب ممکن است کودکان را تشویق کند که روزی داستان خود را بنویسند یا خودشان قصه‌گو شوند.

نکاتی که هنگام قصه خواندن برای کودکان باید رعایت کنید

مطمئناً هر کدام از شما تعدادی قصه در خاطر دارید و حتی شاید چند بار هم آن‌ها را تعریف کرده اید. نکته مهم در مورد قصه‌ها چگونگی بیان آنها و توانایی همراه کردن شنونده با خود است. قصه‌گویی مانند هر مهارت دیگر اکتسابی است. اگر یک نفر می تواند آن را انجام دهد دیگران هم می‌توانند.

از اشتیاق درونی خود استفاده کنید: از قصه گفتن لذت ببرید. کودکان عاشق قصه ها و بهترین شنونده هستند. با داشتن چنین شنونده های مشتاق و بدون قضاوتی، می‌توانید این فعالیت را برای خود و کودک بسیار لذت بخش سازید.

از خلاقیت و صداقت در کنار هم کمک بگیرید: لازم نیست قصه ها واقعی باشند. آسمان می تواند سبز باشد، درختان می‌توانند صحبت کنند و پری‌ها می‌توانند وجود داشته باشند. اما علیرغم این طرح‌های خیالی، در قصه ها واقعیتی وجود دارد که که با یک حقیقت،یک ارزش یا شیوه ای از زندگی ارتباط دارد. و این زیبایی قصه است. در حالی که شما را از واقعیت دور می‌کند، اما گاه گاهی پیام‌های از دنیای واقعی می‌دهد.

قصه را متناسب با شنونده کنید: قصه باید متناسب مخاطب باشد. همراه شدن با قصه ای که بین قهرمان آن و شنونده ارتباطی وجود داشته باشد، آسان تر است. علاوه بر این قصه باید با گوینده متناسب و مورد علاقه او باشد. کودک از قصه ای که با علاقه و احساس واقعی گوینده گفته شود بیشتر لذت می برد. (مثلا اگر کودک شما به اسکیت سواری علاقه دارید میتوانید با کمی تغییر در داستان دوچرخه را به اسکیت تبدیل کنید)

قصه را واقعی کنید: جزئیات چیزی است که به قصه رنگ واقعیت می‌دهد. هر چه بیشتر به قصه جزییات اضافه کنید برای شما و شنونده شما جذاب‌تر خواهد بود. کلمات توصیفی، صفاتی که حواس را به کار می‌اندازند و استفاده از گفتگو در قصه بسیار مفید هستند. (در توصیفات خود برای کودک از موارد آشنا مثال بزنید، مثلا “کیکی که مامان خرسه پخته بود شکلاتی بود مثل کیکی که درست کردیم یا موهای دختر کوچولو مثل موی عروسک تو صاف بود“)

یک چهارچوب کلی از قصه ترسیم کنید: نیازی نیست که قصه را کلمه به کلمه حفظ کنید، کافی است یک نقشه کلی از روند قصه داشته باشید. نتیجه گام های قصه و مشکلی که قصه با آن آغاز می شود را در خاطر داشته باشید و بعد با اضافه کردن جزییات به آن کودک را با خود همراه کنید.

شنونده خود را مشاهده کنید: دقت کنید کودک چگونه با قصه ارتباط برقرار می‌کند. آیا بدون حواس پرتی به شما خیره شده است؟ آیا حرکات بدن و بی قراری‌اش نسبت به پیش از آغاز قصه کمتر شده‌است؟ اگر حواس پرت است یا بی‌قراریش بیشتر شده است، از خود بپرسید که آیا قصه طولانی شد؟ به اندازه کافی ارتباط برقرار نکردم؟ آیا به اندازه کافی احساسات و هیجانات او را درگیر نکردم؟

 انعطاف پذیر باشید: هیچ درست و غلطی در قصه گویی وجود ندارد. برای هر کودک، شیوه و قصه ای که می‌گویید متفاوت است. ببینید چه چیزی در یک زمان خاص مناسب کودک شماست.

با وجود بهترین تلاش های والدین برای شناخت کودک و نوجوان خود، برخی اوقات به نظر می رسد مشکلات فرزندان برای آنها غافلگیر کننده است. در مواجهه با مشکلات رفتاری و هیجانی (مانند رفتارهای پرخطر غیر قابل کنترل) باید حتماً از روانشناس متخصص کودک و نوجوان کمک بگیرید. برای کلیک کنید.

همچنین می توانید مهارت های فرزندپروری خود را با خواندن  یا حضور در  ارتقا دهید.

لطفا برای دریافت وقت مشاوره از روانشناسان مرکز مشاوره یاسان از ساعت 9 تا 19 با دو شماره زیر تماس بگیرید يا از طریق واتس‌اپ پیام دهید. راحت ترين مسير براي فارسی زبانان خارج از کشور ارسال پيام از طریق واتس‌اپ است.

برچسب ها: به عنوان یک والد مسؤولیت‌پذیر، با توجه به تأثیر قصه گویی در بهبود رشد کودکان، چه مقدار از زمان خود را صرف قصه گویی برای کودک می­‌کنید؟ با توجه به مشغله­‌های دنیای امروز ممکن است پاسخ شما «به ندرت» یا «هرگز» باشد. امروزه با فشارهای متعددی که به والدین جوان وارد می‌شود و همین طور اعتیاد به دست‌آوردهای تکنولوژی روز، هنر قصه‌گویی در خانواده‌­ها دیگر جایی ندارد اما باید بدانیم که قصه‌گویی نقش بسزایی در روند رشد کلی شخصیت کودک ما دارد.

قصه گویی چیست؟

امروزه والدین بیشتر تمایل دارند که کودک خود را بعد از تماشای کارتون به تختش ببرند و بخوابانند. به نظر می­‌رسد که خواندن کتاب قصه برای کودک هنگامی که در تختش دراز کشیده است، کار دشواری باشد اما باید به یاد داشت که این امر می­‌تواند تأثیر بسزایی در رشد روانی کودک به جا بگذارد. قصه‌گویی می­‌تواند به سادگی خواندن یک داستان از یک کتاب باشد. اگر زمان زیادی ندارید، یک داستان را از حافظه خود انتخاب کنید و برای کودک بگویید. در مورد کودکی خود صحبت کنید. قصه‌گویی مزایای زیادی برای کودکان به‌خصوص کودکان سنین مهدکودک و پیش‌دبستانی دارد. در ادامه به بعضی از این مزایا اشاره می‌کنیم:

 قصه گویی باعث پرورش برخی فضائل در فرزند شما می‌شود

کودکان در سراسر جهان علاقه زیادی به شنیدن قصه‌ها دارند. آنها دوست دارند در مورد شخصیت‌های مورد علاقه­‌شان بیشتر بدانند و در اغلب موارد از آنها تقلید می‌کنند. با انتخاب داستان‌هایی که پیامی معنادار را به کودک منتقل می­‌کنند، می­‌توانید بعضی ویژگی‌ها مانند شهامت، صداقت، زیرکی و غیره را در کودک خود پرورش دهید.

می‌توان به وسیله قصه گویی کودکان را از فرهنگ و رسوم آگاه کرد

گفتن داستان‌­هایی در مورد فعالیت­‌های مختلفی که در دوران کودکی خود داشته­‌اید، می­‌تواند کودکان را با رسم و رسوم متداول در خانواده و فرهنگ شما بیشتر آشنا کند، همچنین می­‌توانید داستان­‌هایی را در مورد دیگر اعضای خانواده بیان کنید.

تأثیر قصه گویی بر بهبود مهارت کلامی کودک

یک تأثیر قصه گویی این است که؛ نه تنها با کلمات و اصطلاحات جدید آشنا شود، بلکه نحوه تلفظ آنها در مورد بعضی کلمات و همین‌طور میزان آشنایی آنها با زبان به طور قابل توجهی تقویت شده و رشد می­‌کند.

قصه‌گویی مهارت‌های شنیداری کودک را تقویت می‌­کند

اغلب کودکان زمان کمی می‌­توانند بر مسأله خاصی متمرکز بمانند. در نتیجه بیشتر صحبت می­‌کنند و کمتر گوش ‌هند. قصه‌گویی برای کودک می­‌تواند وسیله‌ای باشد تا کودک بتواند زمان بیشتری را صرف گوش کردن کند و همین طور آنچه را گوش فرامی­‌دهد، بفهمد. در نتیجه می­‌توان انتظار داشت قدرت تمرکز شنیداری کودک نیز افزایش یابد.

تأثیر قصه گویی بر تقویت قدرت تخیل و خلاقیت کودک

گوش کردن به داستان به کودک کمک می­‌کند که شخصیت­‌های اصلی و فرعی، مکان­‌ها و صحنه­‌های خاص را تصور کند. به همین علت می­‌توان انتظار داشت که قصه‌گویی در پرورش خلاقیت و تخیل کودکان مؤثرتر از دیدن فیلم و کارتون باشد. قصه‌گویی همچنین باعث می­‌شود کودکان بتوانند به صورت آزادانه تفکر کنند و نسبت به ایده­‌های جدید رویکردی باز داشته باشند.

قصه‌گویی ابزاری کارآمد جهت تقویت حافظه است

با استفاده از بعضی ایده‌های زیرکانه در قصه‌گویی می‌­توانید حافظه کودک خود را تقویت کنید. زمانی که داستان را برای کودک خواندید، می‌­توانید از او بخواهید بعد از شما جملات خاصی را تکرار کند یا می­‌توانید از کودک بخواهید که داستان را تا آنجایی که خوانده­‌اید، برای شما به صورت کلی تعریف کند. با این روش جذاب می­‌توانید حافظه و قدرت تمرکز کودک را افزایش دهید.

تأثیر قصه گویی بر افق دید کودک

با قصه گفتن می­‌توانید در مورد فرهنگ­‌ها و کشورهای دیگر جهان به کودک خود اطلاعات بدهید. تلاش کنید که در برنامه قصه‌گویی خود، داستان­‌هایی را از فرهنگ­‌ها و کشورهای دیگر لحاظ کنید.

قصه­‌گویی می­‌تواند روند آموزش آکادمیک را تسهیل کند

قصه‌گویی برای کودک می‌تواند سنگ بنای یادگیری آکادمیک در مدرسه باشد.

خیلی از کودکان عادت دارند که از طریق صدا بیاموزند، بدون اینکه محتوای صدا را فهمیده باشند.

قصه‌گویی منظم می­‌تواند به کودک کمک کند آنچه را می­‌خواند، بهتر بفهمد و از آن لذت ببرد.

 قصه گویی می‌تواند منجر به تعامل اجتماعی بهتر برای کودک شود

گاهی کودکان به رغم اینکه کنجکاوی زیادی دارند اما در مورد پرسیدن سؤال مردد هستند. قصه‌گویی به کودک کمک می­‌کند تا هنر پرسیدن را به درستی بیاموزد. همچنین این فرآیند به کودک آموزش می‌دهد که چطور در یک مکالمه هدف­دار شرکت کند و اعتماد به نفس بیشتری داشته باشد.

بیشتر بخوانید: بازی دونه

 قصه گویی به کودک کمک می­‌کند تا با مشکلات با آرامش بیشتری برخورد کند

موقعیت­‌های دشوار در غالب موارد منجر به سردرگمی کودک می­‌شوند. گفتن داستان­‌هایی در مورد شخصیت­‌هایی که در شرایط سختی قرار داشتند، می­‌تواند کودک را در فهم این مفهوم یاری کند. برای کودک داستان­‌هایی را تعریف کنید که حاوی این پیغام باشند که درد و رنج قسمتی از زندگی هستند. داستان­‌های غنی می‌توانند کودک شما را در مواجهه با مشکلات و دشواری­‌ها تجهیز کنند.

در ادامه به بعضی توصیه­‌های کاربردی جهت ارائه بهتر قصه به کودک به طور مختصر اشاره می­‌شود:

ـ از داستان­‌های خیلی بلند و خیلی کوتاه بپرهیزید.

ـ برای ارائه قصه از مکانی راحت، آرام و ساکت استفاده کنید.

ـ همیشه به یاد داشته باشید که قصه خود را با مقدمه­‌های جذاب تزئین کنید. داستان را شمرده شمرده و با صدایی رسا تعریف کنید. سعی کنید هیجان­‌های مرتبط را با صدای خود به کودک القا کنید.

ـ تن صدای خود را مرتبط با شرایط و موقعیت­‌های داستان تغییربه گزارش خبرنگار ، قصه‌گویی قدمتی چندین هزاره ساله دارد به طوری‌که نیاکان ما در روزگاران قدیم نکات آموزشی، آداب و رسوم شأن را در شب‌نشینی‌های خود از طریق قصه‌ها از نسلی به نسلی دیگر منتقل می‌کردند، اما امروزه به دنبال دسترسی بیشتر و راحت‌تر والدین به فضای مجازی و شبکه‌های اجتماعی، پخش قصه‌های صوتی برای کودکان، وجود انیمیشن‌های مختلف که قصه‌های گوناگون را روایت می‌کنند و مشغله زیاد والدین، قصه‌گویی برای کودکان نسبت به گذشته کم رنگ‌تر شده است.

این در حالی است که اگر والدین نسبت به فواید قصه‌گویی برای کودکان آگاه باشند و بدانند این کار چقدر برای کودکان و حتی خود والدین لذت‌بخش است، شاید این امر را جدی‌تر بگیرند، روان‌شناسان زیادی ازجمله جروم برونر (متحول‌کننده روان‌شناختی تربیتی) مهارت قصه گویی را یکی از مهارت‌های لازم برای جهت‌دادن به جهان می‌دانند. آن‌ها معتقدند که انسان‌ها به‌شکل غریزی قصه‌گو هستند و زبان را هم برای بیان داستان‌های خود اختراع کرده‌اند.

تأثیر داستان بر کودکان تا حدی است که روان‌شناسان برای درمان انواع اختلال‌های اضطراب، پرخاشگری، بدخوابی، کابوس‌های شبانه، شب‌ادراری و جویدن ناخن از قصه درمانی استفاده می‌کنند. در قصه‌درمانی، شخصیت اصلی قصه مشکلاتی شبیه به مشکلات کودک دارد. کودک با او همراه می‌شود و خود را جای او می‌گذارد.

درواقع، داستان خود کودک برای او بیان شده و درنهایت به‌طور غیرمستقیم تغییر و غلبه بر مشکلات به کودک آموزش داده می‌شودف سال‌ها است که قصه‌ها جای پای خود را در روان‌شناسی تربیتی کودک محکم کرده‌اند و نشانه‌های حیرت‌انگیزی در رشد شخصیتی کودکان از خود به‌جا گذاشته‌اند.

مهم‌ترین تأثیرات قصه در رشد کودک

۱. تقویت مهارت شنیداری کودک

شیوه قصه گویی برای کودکان دبستانی با قصه گویی برای کودکان پیش‌دبستانی و کوچک‌تر متفاوت است. بااین‌حال، اغلب کودکان تا ۱۰-۱۲ سالگی خصیصه‌ای مشترک دارند. تمایل به بیشتر حرف‌زدن و کمتر شنیدن. احتمالاً فرزند شما هم زمان کمی را روی یک موضوع تمرکز می‌کند و خیلی زود خسته می‌شود. قصه گویی برای کودکان در وهله اول به کودک صبر کردن برای شنیدن را آموزش می‌دهد. درواقع، شما با قصه‌گویی، فرزندتان را به‌طور غیرمستقیم برای مدت طولانی روی یک موضوع متمرکز می‌کنید و مهارت شنیداری‌اش را تقویت می‌کنند.

۲. تقویت مهارت کلامی کودک

قصه گویی برای کودکان علاوه بر اینکه موجب تمرکز می‌شود، آن‌ها را با واژه‌های جدید و تلفظ و معنی آن‌ها آشنا می‌کند. بخش مهمی از شناخت زبان فارسی در ما، مربوط به قصه‌هایی می‌شود که در کودکی شنیده‌ایم.

۳. شناخت فرهنگ و سنن اجتماعی

فردوسی در سرتاسر شاهنامه علاوه بر زنده‌نگاه‌داشتن زبان فارسی و انتقال آن به نسل‌های بعد، ظریف‌ترین رسوم فرهنگی نیاکانمان را با داستان‌سرایی به تصویر کشیده است. تأثیر فرهنگی داستان بر کودکان به شکل‌های مختلف اتفاق می‌افتد. شما با تعریف یک داستان از کودکی خود، می‌توانید آداب و سنن خانوادگی را به فرزندتان منتقل کنید و با نقل داستان‌های ملی او را با فرهنگ اجتماعی آشنا نمایید.

۴. آموزش رویارویی با مشکلات

همه ما در طول زندگی با مشکلات زیادی دست‌وپنجه نرم کرده‌ایم. از همان کودکی مسائل فراوانی به فراخور سن و قدرت تحمل ما وجود داشته که به‌سختی با آن‌ها مواجه شده‌ایم. یک داستان تأثیرگذار آموزنده می‌تواند به فرزند شما در مواجهه با مشکلات و رنج‌ها کمک شایانی کند. برای فرزند خود داستانی بگویید که شخصیت اصلی آن در شرایط سختی قرار دارد. داستان را به‌گونه‌ای پیش ببرید که کودک درنهایت این پیام را دریافت کند: «دشواری‌ها و غصه‌ها بخشی از زندگی هستند.»

۵. پرورش خصلت‌های خوب اخلاقی

فرزندتان از همان ماه‌های ابتدایی زندگی‌اش، بارها و بارها رفتارهایی کرده که شبیه به رفتار شما و یا یکی از اطرافیان نزدیک بوده است. کودکان از بدو ورود به دنیا به‌طور ناخودآگاه در حال الگوبرداری هستند تا بتوانند شخصیتی واحد با خصلت‌های منحصر به خود شکل دهند. برای او داستانی بگویید که شخصیت اصلی آن باهوش و صادق باشد. در موقعیت‌های مختلف از خود شجاعت نشان دهد و به بزرگ‌ترهایش احترام بگذارد. درواقع، هر خصلت خوب و مثبتی را که می‌خواهید به فرزندتان آموزش دهید، در شخصیت‌های اصلی داستان بگنجانید.

۶. تقویت یادگیری و خلاقیت کودک

قصه گویی برای کودکان، گوش‌فرادادن و تمرکز کردن را به آن‌ها می‌آموزد. با تمرکز و گوش‌کردن، پیام داستان به آن‌ها منتقل می‌شود. انتقال پیام‌ها به‌معنی تأثیر داستان بر یادگیری کودک است. ذهن فرزند شما با شنیدن قصه‌ها آماده یادگیری موارد مختلف در سال‌های پیش رو خواهد شد. درعین‌حال، او هم‌زمان با شنیدن داستان، صحنه‌ها، شخصیت‌ها و اتفاق‌های قصه را در ذهن خود به تصویر می‌کشد. این کار قدرت تخیل و خلاقیت کودکتان را تقویت کرده و او وارد دنیای تفکر آزادانه و بدون مانع می‌شود. دنیایی که ابتکار عمل و خلق ایده‌های نو را به ارمغان می‌آورد.

۷. آموزش تعاملات اجتماعی

بدون تردید بارها هنگام قصه‌گویی برای فرزندتان با سؤال‌های مکرر او روبه‌رو شده‌اید. این یکی از تأثیرات مهم قصه گویی برای کودکان است. او دارد پرسشگری و مطالبه‌گری را یاد می‌گیرد و می‌آموزد که چگونه در مکالمات هدفمند، با اعتمادبه‌نفس مشارکت کند.

۸. پرورش افق دید کودک

برای فرزندتان قصه‌هایی درباره نقاط مختلف جهان بگویید. به‌وسیله داستان دنیایی غیر از دنیای اطرافش را به او نشان دهید و از این طریق سرزمین‌ها و فرهنگ‌های دیگر را به تصویر بکشید. او را به‌وسیله مهارت قصه گویی خود با انسان‌های متفاوت در سراسر جهان آشنا کنید.

۹. تقویت حافظه کودک

از کودک خود امتحان بگیرید! وقتی داستانی را برایش تعریف می‌کنید، در طول روز و در موقعیت‌های مختلف از او بخواهید برخی قسمت‌های داستان را برای شما بازگو کند. به‌طور مثال، از او بپرسید که چرا هیچ‌کس با حسنی بازی نمی‌کرد؟ این کار باعث می‌شود فرزندتان با دقت بیشتری به داستان‌ها گوش کند و قدرت تمرکز ا زیادتر شود، همچنین او تلاش می‌کند اتفاقات مختلف داستان را به خاطر بسپارد و به‌راحتی امتحانش را پیش شما پس دهد.

مزیت‌های والدین قصه‌گو

روان‌شناسان معتقدند قصه گویی برای کودکان، رابطه بین والدین و فرزندان را تقویت می‌کند. گرچه در اغلب مواقع مادر وظیفه قصه گویی برای کودک را بر عهده می‌گیرد، اما قصه گویی توسط پدر مزایای فراوانی برای پدر و فرزند به همراه دارد. با توجه به اینکه پدر زمان کمتری را با کودک سپری می‌کند، خواندن قصه برای کودک توسط پدر، بین او و فرزندش هم‌زبانی ایجاد کرده و رابطه آن‌ها را صمیمی‌تر می‌کند. شاید بد نباشد کتاب کاکل‌قرمزی وسط کتاب‌خواندن پدرش می‌پرد را بخوانید. در این کتاب، رابطه زیبای پدر و فرزند با کتاب‌خواندن پدر برای کودکش به تصویر کشیده شده است.

قصه گویی؛ بهترین روش آموزشی برای کودکان

مطالعات نشان داده است که آموزش به کمک قصه گویی بهترین روش آموزشی برای کودکان است. قصه گویی برای کودکان نه‌تنها از طریق والدین تأثیرات شگفت‌انگیزی دارد، بلکه مربیان آموزشی نیز می‌توانند این شیوه را برای انتقال بهتر مفاهیم به کار گیرند. گرچه والدین قبل از سن دبستان، اصول اولیه زندگی را با قصه به فرزندشان می‌آموزند، اما با انتخاب مدرسه‌ای که با قصه برای کودکان دبستانی آموزش دروس را آغاز می‌کند، این امکان را فراهم می‌کنند که در ادامه مسیر نیز رشد شخصیتی فرزندان با همین روش صحیح پیش رود.

بخشی از آموزش به کودکان پیش‌دبستانی و دبستانی در مدارس علوی بر همین اساس برنامه‌ریزی شده، تا موجبات پرورش خلاقیت آنان در زمینه‌های مختلف فراهم باشد. مؤسسه آموزشی علوی با فعالیت‌های فوق برنامه، بر رشد شخصیتی کودکان تمرکز کرده است. البته این موضوع تنها بخشی از فعالیت‌های گسترده این مؤسسه برای آموزش کودکان است.

قصه درمانی چیست؟

قصه درمانی مانند بازی درمانی است، در بسیاری از موارد، وقتی می‌خواهیم با بچه‌ها به طور مستقیم ارتباط برقرار کنیم. خیلی از آن‌ها توانایی لازم را برای این کار ندارند؛ مثلاً وقتی می‌خواهیم از علت اضطراب بیش از حد کودک‌چهار ساله آگاه شویم، نمی‌توانیم و نباید این کار را به طور مستقیم انجام دهیم؛ در واقع یکی از بهترین راه‌ها این است که با استفاده از قصه یا بازی این کار را انجام دهیم.

بازی و قصه به نوعی بهترین روش مورد علاقه کودکان است. یعنی بهتر است تا حد امکان به جای کلام از ارتباط غیر مستقیم مانند خواندن شعر و قصه استفاده شود. معمولاً بچه‌ها از لحن نصیحت‌گونه خوش شأن نمی‌آید و در برابر آن مقاومت نشان می‌دهند؛ ولی وقتی ما حرف خود را به طور غیر مستقیم یا در قالب داستان بیان کنیم برای آن‌ها لذت بخش تر خواهد بود و علاقه بیشتری نیز برای شنیدن را از خود نشان می‌دهند.

بازی درمانی به نوعی و قصه درمانی نیز به شیوه‌ای دیگر می‌تواند این مقاومت را بشکند و باعث شود بدون اینکه ما بخواهید درباره خود فرد صحبت کنیم، از شخصیت‌های دیگر در داستان صحبت کنیم که مشکلی مشابه مشکل کودک دارند. ما می‌توانیم بدون اینکه درخواستی از کودک بکنیم و یا به‌طور مستقیم از او چیزی بخواهیم، با خواندن داستان، آنچه را که می‌خواهیم به کودک منتقل کنیم.

لزوم مدیریت هیجان در قصه درمانی

قصه درمانی هم برای درمان کودکان و هم برای بزرگسالان به کار می‌رود که البته این امر، گاهی با رویکردهای درمانی دیگر هم تلفیق می‌شود؛ مثلاً قصه درمانی برای بزرگسالان یک درمان مکمل است و در کنار درمان‌های دیگر استفاده می‌شود؛ زیرا قصه گویی زیاد باعث می‌شود صراحت کلام کم کم در فرد از بین برود و به تدریج آن‌ها نتوانند به طور مستقیم حرفشان را بیان کنند.

اما در مورد کودک این گونه نیست، زیرا با توجه به اینکه آن‌ها هنوز نمی‌توانند هیجاناتشان را به خوبی مدیریت کنند، به محض ابن که سراغ اصل مطلب می‌رویم، آنان شروع به مخفی کردن واقعیت می‌کنند تا اضطراب و نگرانی خود را پنهان کنند و با توجه به اینکه هنوز جسارت بزرگسالان را برای بیان واقعیت ندارند، قصه درمانی می‌تواند کودکان به عنوان درمان اصلی، بسیار اثربخش و مؤثر باشد.

قصه درمانی معمولاً برای انواع ترس، مثل ترس از امتحان، تنهایی و موجودات خیالی و اضطراب کودکان با انواع افسردگی، مشکلات خواب به کار می‌رود، همچنین در بعضی قصه‌ها کودکان می‌توانند تخلیه هیجانی نیز داشته باشند.

هنر داستان گویی و بیان خلاقانه تخیل

داستان گویی نوعی بیان خلاقانه تخیل است که این کار به کلمات و کنش‌های متقابل با ایجاد تنوع در لحن نیازمند است تا داستانی مهیج و جالب برای شنوندگان ایجاد شود.

یک داستان گوی خوب، به شنونده امکان تخیل پردازی داده و حس داستان پردازی او را تحریک خواهد کرد. داستان پردازی می‌تواند به اشکال مختلفی از جمله: نمایش عروسکی، موسیقی، کمدی و شعر انجام شود. برای تحقق این مهارت نیاز به صبر، پایداری و آزمون و خطا است.

از فروشگاه ما می توانید خرید بازی فکری ، اسباب بازی را خریداری کنید

چگونه برای کودکان داستان بگوییم؟

عدم توانایی در داستان پردازی ممکن است بسیار ناراحت کننده باشد، به خصوص وقتی فرزندتان هر شب از شما داستان جدیدی بخواهد. ذهن کودکان دائماً به دنبال کشف چیزهای جدید است و به راحتی از موضوعی به موضوع دیگر معطوف می‌شود، بنابراین چگونه می‌توان توجه کودک را تا پایان یافتن قصه به خود جلب کرد، بدون اینکه حوصله او سر برود.

گفتن داستان برای کودکان اصولی دارد که عبارتند از:

۱. شنونده را بشناسید:

اولین و مهم‌ترین قدم درک مخاطب خود است. دانستن این نکته که شنونده شما تمایل به شنیدن چه چیزی دارد، به شما کمک می‌کند تا داستانی قانع کننده برای او در ذهن خود طراحی کنید و بنابراین از خودتان بپرسید که فرزند شما به چه چیزی علاقه دارد؟ به یک ابرقهرمان، شاهزاده و یا چهره‌های تاریخی است.

۲. پیام خود را بسازید:

قدم بعدی تعریف پیامی است که می‌خواهید از طریق داستان به فرزند خود انتقال دهید. آیا چیز خاصی وجود دارد که بخواهید از طریق داستان به فرزند خود بیاموزید؟ داستان‌های خود را بر اساس این سوالات بسازید.

۳. استفاده از کلمات خلاق:

استفاده از کلمات خلاقانه در خلال داستان باعث جلب توجه کودک به داستان شما خواهد شد و البته باید توجه داشته باشید که نباید از کلماتی که درک آنها برای کودکان دشوار است استفاده کنید.

۴. سبک بیان:

تعریف کردن داستان به طور فصیحانه و مسلط باعث جلب نظر فرزندتان خواهد شد. پر انرژی باشید، احساساتی شوید و با جریان داستان پیش بروید و همچنین می‌توانید از اتفاقات مشکوک و غافلگیر کننده در داستان خود بهره بگیرد.

۵. زمان بندی:

اهمیت زمان در داستان گویی را نمی‌توان نادیده گرفت. موضوع داستان باید مناسب با موقعیت زمانی باشد، برای مثال داستان قبل از خواب با داستانی که در یک روز دلنشین بارانی تعریف می‌کنید، متفاوت است.