روش تولید آجر قزاقی

یکی از مصالح کاربردی در صنعت ساختمان، آجر است. آجرها انواع متفاوتی دارند، از و گرفته تا آجرهای سه سانتی. استفاده از آجر قدمت زیادی دارد. یکی از این آجرها که از قدیمی‌ترین آجرهای سنتی در ایران است، نامیده می‌شود. دلیل این نامگذاری، به دوران ورود قزاق‌ها به ایران باز می‌گردد. البته در زمان‌های بسیار قدیم نیز از این نوع آجر استفاده‌هایی می‌شده است. به طوری که در بناهایی مانند طاق کسری و مسجد جامع اصفهان و یزد استفاده از این نوع آجر مشاهده شده است. با این همه، آیا با آجر قزاقی آشنا هستید؟ می‌دانید چه انواع و کاربردهایی دارد؟ چگونه ساخته می‌شود؟ مزایای آن را می‌دانید؟ در این مطلب از وبلاگ می‌خواهیم مختصری درباره آجر قراقی صحبت کنیم.

آجر قزاقی چیست؟ روش تولید آجر قزاقی چگونه است؟

آجر قزاقی نوعی آجر قدیمی است که خاک موردنیاز برای تولید آن، خاک رس سرند شده است. آجر قزاقی با نام آجر سنتی نیز شناخته می‌شود. این نوع آجر به صورت سنتی و دستی تولید می‌شود. روش تولید این آجر سنتی به این ترتیب است که خاک رس سرند شده را گل می‌کنند و درون قالب‌های چوبی قرار می‌دهند. پس از خشک شدن، خشت‌های آجر را در کوره می‌گذارند تا پخته شود. جالب است بدانید که زمان پخت آجر، رنگ آجر را تعیین می‌کند.

مزایای استفاده از آجر قزاقی

استفاده از آجر قزاقی مزایایی در فرایند ساخت‌وساز دارد. یکی از این مزایا ماندگاری بالا آجر قزاقی است. چرا که با داشتن سوراخ‌ها و تخلخل داخل آجر، از یخ‌زدگی و گرمازدگی که یکی از عوامل ترکیدگی آجرها هستند، جلوگیری می‌شود. مزیت دیگر این نوع از آجر، جذب ملات بالای آن است. این مزیت باعث می‌شود که از سقوط و سست‌شدن آجر در روی نما جلوگیری شود. همچنین استفاده از آجر قزاقی در صرفه‌جویی انرژی نیز مؤثر است. چرا که مانع از ورود هوای بیرون ساختمان به داخل می‌شود. یعنی در زمستان از ورود سرما و در تابستان از ورود گرما جلوگیری می‌کند.

جالب است بدانید که خانه‌هایی که آجر قزاقی داشته باشند، ارزش فروش مجدد بالاتری دارند. چرا که از استحکام بیشتری برخوردارند. به همین خاطر است که نرخ بیمه خانه‌هایی که در آن از آجر قزاقی استفاده شده باشد، کمتر است.

از آن‌جایی که آجر قزاقی از مواد طبیعی تشکیل شده است و همچنین روش تولید دستی آن از استقبال بهتری برخوردار است، به‌خاطر فرم ساده و زیبایی و رنگ طبیعی آجر قزاقی کاربردهای متنوعی برای آن تعریف می‌شود. برخی از این کاربردها عبارتند از نماسازی سنتی، کف‌سازی، محوطه‌سازی انواع ساختمان‌ها و برای فضاسازی سنتی و کلاسیک در ساختمان‌های مسکونی و تجاری. همچنین از این نوع آجر در نمای خارجی انواع ساختمان و همچنین نماهای داخلی آن‌ها استفاده می‌شود. بخاطر جذابیت رنگ طبیعی آن نیز، در انواع طراحی‌ها کاربرد دارند.

انواع آجرهای قزاقی

آجرهای قزاقی بر حسب ابعاد و ویژگی‌های فنی یا حتی بر حسب زمان پخت می‌توانند متفاوت باشند. در اینجا با برخی آشنا می‌شویم.

آجر قزاقی سفید و بهی

این نوع آجر در کوره‌های چاهی که استوانه‌ای شکل هستند تهیه شده و در نماسازی ساختمان کاربرد دارند. این آجر به دلیل بدنه و نبش‌های صاف و رنگ خاص که سفید و مایل به بهی است، یکی از آجرهای قزاقی مرغوب می‌باشد.

آجر قزاقی کف‌فرش

همانطور که از نام این آجر پیداست، برای کف‌فرش و محوطه‌سازی ساختمان کاربرد دارد.

انواع دیگر آجر قزاقی

آجر قزاقی انواع دیگری مانند آجر قزاقی طرح‌دار، آجر قزاقی پلاک و آجر قزاقی دور ستون دارد. هرکدام از این انواع، کاربردهای متفاوتی دارند.

تنوع رنگ در آجرهای قزاقی

آجرهای سنتی قزاقی عموماً در رنگ‌های خاکی، زرد، پوست پیازی، آتشی و حنایی تولید می‌شوند.

تنوع ابعاد آجر قزاقی

از دیگر دسته‌بندی‌های آجر قزاقی مربوط به ابعاد آن است. آجر نما قزاقی به صورت توپر و مکعب مستطیل است. در حالت معمول، ابعاد آجر قزاقی ۲۰ در ۵.۵ و ضخامت ۱۰ سانتی‌متر است. البته ضخامت‌های دیگر مانند ۵.۵ و ۳.۵ نیز رایج هستند. نوع خاصی از آجر قزاقی مربعی‌شکل است و با ابعاد ۲۰ در ۲۰ سانتی‌متر و ضخامت ۴.۵ سانتی‌متر تولید می‌شود. باید بدانید که آجر قزاقی در سه سایز پلاک، نیمه و کامل تولید می‌گردد.

عوامل مؤثر بر قیمت آجر قزاقی

قیمت مصالح ساختمانی به عوامل متنوعی از شرایط تولید تا شرایط حمل‌ونقل وابسته است. برخی از عواملی که بر قیمت آجر قزاقی تأثاجر قزاقی :

اطلاعات مربوط به بازار:

ابتا باید رنگهای اجر قزاقی را بدانیم

رنگهای بهی یا کرم یا سفید-رنگ پیازی-رنگ قرمز و ابلق

ابعاد متعارف اجر قزاقی عبارتند از۲۰*۱۰*۵ و ۲۰*۵*۵

که ابهاد دومی نصف ابعاد کامل است ولی در بازار قیمت یکسان دارد.

تعداد بارگیری با نیسان حدود ۱۴۰۰قالب کامل و با خاور ۲۱۰۰قالب کامل می باشد.

که طبیعتا بارگیری با قالبهای نیمه  دو برابر می باشد .

اجر خطایی :

اجرهای خطایی که به ابعاد ۲۰*۲۰*۵ تولید می گردند از خانواده اجر های قزاقی

محسوب می شوند که در زنگهای کرم -پیازی -ابلق -قرمز و بادمجانی وجود دارند .

تعداد بارگیری اجر خطایی در نیسان حدود ۹۰۰قالب و در خاور حدود ۱۳۰۰قالب

می باشد .

تاریخچه اجر :

تاریخچه آجر آجر از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که قدمت آن بنا به عقیده برخی از باستان شناسان به ده هزار سال پیش می رسد.در ایران بقایای کوره های سفال پزی و آجر پزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد پیدا شده است. همچنین نشانه هایی از تولید و مصرف آجر در هندوستان به دست آمده که حاکی از سابقه شش هزار ساله آجر در آن کشور است وازه آجر بابلی و نام خشت هایی بوده که بر روی آنها منشورها قوانین و نظایر آنها را می نوشتند گمان می رود نخستین بار از پخته شدن خاک دیواره ها و کف اجاق ها به پختن آجر پی برده اند .کوره های آجر پزی ابتدایی بی گمان از مکان هایی تشکیل می شده که در آن لایه های هیزم و خشت متناوبا روی هم چیده می شده است.فن استفاده از آجر ازآسیای غربی به سوی غرب مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است در سده چهارم اروپایی ها شروع به استفاده از آجر کردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد از سده ۱۲ میلادی بوده که ابتدا از ایتالیا شروع شد.در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند که پاره ای از آنها هنوز پا بر جا هستند:نظیر طاق کسری در غرب ایران قدیمآرامگاه شاه اسماعیل سامانی در گنبد کاووس و مسجد اصفهان را که با آجر ساخته اند همچنینی پلها و سد های قدیمی مانند پل دختر سد کبار در قم از جمله بناهای قدیمی می باشند.انواع آجر در ایران قدیمدر ایران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر پزی و مصرف آجر معمول شده است اندازه آجر ایلامی حدود ۱۰×۳۸×۳۸ سانیتی متر بوده پختن و مصرف آجر در زمان ساسانیان گسترش یافته و در ساختمان های بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه آجر این دوره جدود ۴۴×۴۴×۷تا ۸ بوده است و بعد های آن ۲۰×۲۰×۳ تا۴ سانتی متر کاهش یافت .در فرش کردن کف ساختمان از آجر بزرگتری به نام ختایی به ابعاد ۵×۲۵×۲۵ سانتی متر و یا بزرگتر از آن به نام نظامی در ابعاد ۴۰×۴×۵ سانتی متر استفاده می شده است از انواع دیگر آجر در گذشته آجر قزاقی می باشد که پیش از جنگ جهانی اول روسها آن را تولید می کردند که ابعاد آن ۵×۱۰×۲۰ بوده است آشنایی با آجر و مواد اولیه آن آجر نوعی سنگ مصنوعی است که از پختن خشت خام و دگرگونی آن بر اثر گرما به دست می آید خاک آجر مخلوطی است از خاک رس ماسه فلدسپات سنگ آهک سولفات ها سولفورها فسفات ها کانی های آهن منگنز منیزیم سدیم پتاسیم مواد آلی و…مراحل ساخت آجر عبارتند از :کندن و ستخراج مواد خامآماده سازی مواد اولیهقالب گیریخشک کردنتخلیه و انبار کردن محصولانواع کوره های آجر پزیپس از خشک شدن خشت ها را در کوره می چینند طرز چیدن آنها طوری است که بین آنها فاصله وجود دارد تا گازهای داغ و شعله بتواند از لای آنها عبور کند کوره های آجر پزی سه هوع هستند:کوره تنوره ای هوفمان و تونلیقابل ذکر است که کوره های تونلی مدرن ترین کوره های آجر پزی می باشند که در آنها سرامیک های ممتاز و صنعتی نیز می پزند ویزگی های آجر آجر خوب باید در برخورد با آجر دیگر صدای زنگ بدهد صدای زنگ نشانه سلامت توپری و مقاومت و کمی میزان جذب آب آن است آجر خوب باید در آتش سوزی مقاومت کند و خمیری و آب نشود رنگ آجر خوب باید یکنواخت باشد و همچنین باید یکنواخت و سطح آن بدون حفره باشد سختی آجر باید به اندازه ای باشد که با ناخن خط نیفتداستاندارد آجر در ایرانبنابر آخرین استاندارد ایران به تاریخ ۷ خرداد ۱۳۵۷ در مورد آجرهای رسی آجرها به دو گروه دستی و ماشینی تقسیم بندی می شوند آجر های دستی خود به دو نوع فشاری و قزاقی سفید و آجر ماشینی نیز به توپر و سوزاخ دار گروه بندی شده اندمیزان جذب آب مطابق استاندارد ایران در آجرهای دستی حداکثر ۲۰% در آجر های ماشینی ۱۶% و حدلقل برای هر دو نوع آجر ۸% تعیین شده استانواع آجر غیر رسی و اشکال آنآجر جوش آجر خاص در صنعت سفال پزی است که در کشورهای صنعتی دارای اهمیت ویزه ای است از این آجر برای نماسازی ساختمان ها فرش کف پیاده روها پوشش بدنه و کف آبروها و مجراهای فاضلاب و تونل ها و ساختن دودکش ها فرش کف کارخانه ها انبارهای کشاورزی و سالن های دامداری پرورش طیور استخر های صنعتی و جز اینها استفاده می شودانواع خاص آجر تولیدی در کشور های اروپایی آجر هایی در کشورهای صنعتی اروپاتولید می شوند که هنوز تولید آن در ایران مرسوم نشده است از آن جمله بلوک های تو خالی آتش بند برای نصب دور ستون ها به منظور جلوگیری از نفوذ آتش قطعات ویزه به شکل منحنی های کوز و کاس قطعات درپوش روی دیوار قطعاتی که از اجزا هستند مانند کلوک سرقد گوشه و جزاینها که هنوز در ایران تولید نمی شوند

آجر از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که قدمت آن بنا به عقیده برخی از باستان شناسان به ده هزار سال پیش می رسد.در ایران بقایای کوره های سفال پزی و آجر پزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد پیدا شده است. همچنین نشانه هایی از تولید و مصرف آجر در هندوستان به دست آمده که حاکی از سابقه شش هزار ساله آجر در آن کشور است وازه آجر بابلی و نام خشت هایی بوده که بر روی آنها منشورها قوانین و نظایر آنها را می نوشتند گمان می رود نخستین بار از پخته شدن خاک دیواره ها و کف اجاق ها به پختن آجر پی برده اند.

کوره های آجر پزی ابتدایی بی گمان از مکان هایی تشکیل می شده که در آن لایه های هیزم و خشت متناوبا روی هم چیده می شده است.
فن استفاده از آجر ازآسیای غربی به سوی غرب مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است در سده چهارم اروپایی ها شروع به استفاده از آجر کردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد از سده 12 میلادی بوده که ابتدا از ایتالیا شروع شد. در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند که پاره ای از آنها هنوز پا بر جا هستند. نظیر طاق کسری در غرب ایران قدیم

انواع آجر در ایران قدیم
در ایران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر پزی و مصرف آجر معمول شده است اندازه آجر ایلامی حدود 10×38×38 سانیتی متر بوده پختن و مصرف آجر در زمان ساسانیان گسترش یافته و در ساختمان های بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه آجر این دوره جدود 44×44×7تا 8 بوده است و بعد های آن 20×20×3 تا4 سانتی متر کاهش یافت .

در فرش کردن کف ساختمان از آجر بزرگتری به نام ختائی به ابعاد 5×25×25 سانتی متر و یا بزرگتر از آن به نام نظامی در ابعاد 40×4×5 سانتی متر استفاده می شده است از انواع دیگر آجر در گذشته آجر قزاقی می باشد

مقاله درباره آجر

آجر یا آجور یا آگور واژه ای است یونانی و به خشت هایی می گفتند كه احكام و فرامین دولتی روی آن نوشته می شد و بوسیله پختن این خشت ها نوشته ها را روی آن پایدار می كردند. به دستی معلوم نیست كه آجر از چه زمانی پیدا شده است ولی می توان آنرا همزمان با پیدایش آتش دانست. بدین طریق كه گل موجود در كنار اجاق های انسان های اولیه پخته شده و سخت تر از كلوخ های همجوار خود میگردیده و با نماشا آن بشر اولیه قطعه ای از آجر را كشف نمود.

آجر یكی از مصالح ساختمانی است كه با طبع و خوی بشر سازگار بوده و در هر دورانی از تاریخ به نوعی مورد استفاده او واقع شده است. از ابتدا كه بشر زندگی غارنشینی را پشت سر گذاشته است و فكر تهیه سرپناهی در مغز او ایجاد شده تا خود را از گزند عوامل جوی مانند باد و باران و سرما و گرما و هجوم جانوران درنده و گزنده نگاه دارد به تهیه مصالحی افتاد كه اولاً از لحاظ وزنی سبك باشد كه بتواند آن را حمل نماید و درثانی از لحاظ شكل پذیری طوری باشد كه شكل مورد نظر خود را به آن بدهد. ساده ترین تعریفی راكه بخواهیم برای آجر بنماییم آن است كه بگوییم آجر سنگی است مصنوعی كه از پختن خاك رس با استخوان بندی اصلی سنگ بدست می آید و ابعاد و تعداد آن مطابق احتیاچ ما قابل تغییر می باشد. مصرف آجر در ایران سابقه باستانی دارد و از زمان ساسانیان بناهایی بجا مانده كه در آنها آجر مصرف شده است مانند طاق كسری در بیستون و یا كف دالان مسجد جامع اصفهان كه برای فرش آن از آجرهایی استفاده شده است كه در آتشكده های ساخته شده در زمان ساسانیان بكار رفته بود.

مراحل پخت آجر :

1 ـ تهبه خاك رس 2 ـ بعمل آوردن خاك 3 ـ ساختن گل 4 ـ قالب گیری یا خشت زنی

آجر پزی :

آجر پزی یعنی گرفتن آب شیمیایی خاك رس بطوریكه هیدرو سیلیكات آلومینیم به سیلیكات آلومینیم تبدیل شود و در نتیجه خشت دارای استقامت شده و نیروی فشاری تا حدود 100 كیلوگرم بر سانتیمتر مربع را تحمل نماید این عمل به وسیله حرارتی در حدود 900 درجه سانتیگراد و انجام شود بدین طریق كه تا 100 درجه سانتیگراد آب فیزیكی خشت خشك می شود و تا این درجه آب شیمیایی خاك رس متصاعد می گردد و تا 900 درجه ذرات خاك رس شروع به خمیری شدن نموده و بدین طریق دانه های شن و ماسه درون خشت را به هم می چسباند و آجر بدست می آید.

كوره های آجرپزی :

كوره های آجرپزی به سه دسته تقسیم می شوند :

1 ـ كوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش ثابت

2 ـ كوره آجرپزی با آجر ثابت و آتش رونده

3 ـ كوره آجرپزی با آتش ثابت و آجر رونده

انواع آجرها :

1 ـ آجرهای رسی : الف : آجرهای معمولی ب : آجرهای نما ج : آجرهای مهندسی

2 ـ آجرهای نسوز

3 ـ آجر ماسه ـ آهك

4 ـ آجرهای بتنی

5 ـ آجرهای مخصوص

آجر از قدیمی ترین مصالح ساختمانی است که قدمت آن بنا به عقیده برخی از باستان شناسان به ده هزار سال پیش می رسد.در ایران بقایای کوره های سفال پزی و آجر پزی در شوش و سیلک کاشان که تاریخ آنها به هزاره چهارم پیش از میلاد می رسد پیدا شده است. همچنین نشانه هایی از تولید و مصرف آجر در هندوستان به دست آمده که حاکی از سابقه شش هزار ساله آجر در آن کشور است وازه آجر بابلی و نام خشت هایی بوده که بر روی آنها منشورها قوانین و نظایر آنها را می نوشتند گمان می رود نخستین بار از پخته شدن خاک دیواره ها و کف اجاق ها به پختن آجر پی برده اند .

کوره های آجر پزی ابتدایی بی گمان از مکان هایی تشکیل می شده که در آن لایه های هیزم و خشت متناوبا روی هم چیده می شده است.

فن استفاده از آجر ازآسیای غربی به سوی غرب مصر و سپس به روم و به سمت شرق هندوستان و چین رفته است در سده چهارم اروپایی ها شروع به استفاده از آجر کردند ولی پس از مدتی از رونق افتاده و رواج مجدد از سده 12 میلادی بوده که ابتدا از ایتالیا شروع شد.

در ایران باستان ساختمان های بزرگ و زیبایی بنا شده اند که پاره ای از آنها هنوز پا بر جا هستند.

نظیر طاق کسری در غرب ایران قدیم

آرامگاه شاه اسماعیل سامانی در گنبد کاووس و مسجد اصفهان را که با آجر ساخته اند همچنینی پلها و سد های قدیمی مانند پل دختر سد کبار در قم از جمله بناهای قدیمی می باشند.

انواع آجر در ایران قدیم

در ایران هر جا سنگ کم بوده و خاک خوب هم در دسترس بوده است آجر پزی و مصرف آجر معمول شده است اندازه آجر ایلامی حدود 10×38×38 سانیتی متر بوده پختن و مصرف آجر در زمان ساسانیان گسترش یافته و در ساختمان های بزرگ مانند آتشکده ها به کار رفته است اندازه آجر این دوره جدود 44×44×7تا 8 بوده است و بعد های آن 20×20×3 تا4 سانتی متر کاهش یافت .

در فرش کردن کف ساختمان از آجر بزرگتری به نام ختائی به ابعاد 5×25×25 سانتی متر و یا بزرگتر از آن به نام نظامی در ابعاد 40×4×5 سانتی متر استفاده می شده است از انواع د گر آجر در گذشته آجر قزاقی می باشد که پیش از جنگ جهانی اول روسها آن را تولید می کردند که ابعاد آن 5×10×20 بوده است آشنایی با آجر و مواد اولیه آن آجر نوعی سنگ مصنوعی است که از پختن خشت خام و دگرگونی آن بر اثر گرما به دست می آید خاک آجر مخلوطی است از خاک رس ماسه فلدسپات سنگ آهک سولفات ها سولفورها فسفات ها کانی های آهن منگنز منیزیم سدیم پتاسیم مواد آلی و…

مراحل ساخت آجر عبارتند از :

کندن و ستخراج مواد خام

آماده سازی مواد اولیه

قالب گیری

خشک کردن

تخلیه و انبار کردن محصول

انواع ک ره های آجر پزی

پس از خشک شدن خشت ها را در کوره می چینند طرز چیدن آنها طوری است که بین آنها فاصله وجود دارد تا گازهای داغ و شعله بتواند از لای آنها عبور کند کوره های آجر پزی سه هوع هستند:

کوره تنوره ای هوفمان و تونلی

قابل ذکر است که کوره های تونلی مدرن ترین کوره های آجر پزی می باشند که در آنها سرامیک های ممتاز و صنعتی نیز می پزند ویزگی های آجر آ ر خوب باید در برخورد با آجر دیگر صدای زنگ بدهد صدای زنگ نشانه سلامت توپری و مقاومت و کمی میزان جذب آب آن است آجر خوب باید در آتش سوزی مقاومت کند و خمیری و آب نشود رنگ آجر خوب باید یکنواخت باشد و همچنین باید یکنواخت و سطح آن بدون حفره باشد سختی آجر باید به اندازه ای باشد که با ناخن خط نیفتد

استاندارد آجر در ایران

بنابر آخرین استاندارد ایران به تاریخ 7 خرداد 1357 در مورد آجرهای رسی آجرها به دو گروه دستی و ماشینی تقسیم بندی می شوند آجر های دستی خود به دو نوع فشاری و قزاقی سفید و آجر ماشینی نیز به توپر و سوزاخ دار گروه بندی شده اندمیزان جذب آب مطابق استاندارد ایران در آجرهای دستی حداکثر 20% در آجر های ماشینی 16% و حدلقل برای هر دو نوع آجر 8% تعیین شده است

انواع آ ر غیر رسی و اشکال آن

آجر جوش آجر خاص در صنعت سفال پزی است که در کشورهای صنعتی دارای اهمیت ویزه ای است از این آجر برای نماسازی ساختمان ها فرش کف پیاده روها پوشش بدنه و کف آبروها و مجراهای فاضلاب و تونل ها و ساختن دودکش ها فرش کف کارخانه ها انبارهای کشاورزی و سالن های دامداری پرورش طیور استخر های صنعتی و جز اینها استفاده می شود

انواع خ ص آجر تولیدی در کشور های اروپایی آجر هایی در کشورهای صنعتی اروپاتولید می شوند که هنوز تولید آن در ایران مرسوم نشده است از آن جمله بلوک های تو خالی آتش بند برای نصب دور ستون ها به منظور جلوگیری از نفوذ آتش قطعات ویزه به شکل منحنی های کوز و کاس قطعات درپوش روی دیوار قطعاتی که از اجزا هستند مانند کلوک سرقد گوشه و جزاینها که هنوز در ایران تولید نمی شوند.

آجرهای مصرفی درنما باید دارای مشخصات زیر باشند :

ـ معایب ظاهری : آجرنما باید عاری از معایب ظاهری مانند ترک خوردگی , شوره زدگی آلوئک ونظایر آن باشد .

ـ ابعاد واندازه ها : طول و عرض وضخامت آجرهای مختلف بایدمطابق جدول شماره یک باشد .باید در نظر داشت که رواداری یاد شده درمورد آجرنما درهنگام اجرا توسط ماشین مخصوص ساییده و یکنواخت میشود .

لبه های آجر : خط فصل مشترک سطوح آجرها باید مستقیم و زوایای تلاقی آنها قائمه و سطوحشان صاف باشد .

ـ درآجرهای سوراخ دار : سوراخ ها باید عمود بر سطح بزرگ آجر و به طور یکنواخت در سطح آن توزیع شده باشند و جمع مساحت آنها باید ۲۴ تا ۴۰ درصد سطح آجرها باشد . بعد سوراخ های مربع وقطر سوراخ های دایره ای باید حداکثر به ۲۶ میلیمتر محدود شود و درضخامت دیواره بین سوراخ ولبه آجر بیش از ۱۵ میلیمتر و فاصله بین دو سوراخ بیش از ۱۰ میلیمتر باشد .

ـ وزن مخصوص : هر دونوع آجر ماشینی و دستی نباید از ۷/۱ و وزن مخصوص فضایی آنها از ۳/۱ گرم بر سانتی متر مکعب کمتر شود .

ـ مقاومت دربرابر بخبندان : آجرهای مصرفی درنما باید در برابر یخبندان پایدار باشند و درآزمایش یخ زدگی دچارخرابی ظاهر مانند ورقه ورقه شدن , ترک خوردن و خوردگی نشوند .

ـ ضریب جذب آب : درصد وزنی جذب آب در آزمایش ۲۴ ساعته در مورد آجرهای ماشینی نباید از ۱۶ ودرمورد آجرهای دستی از ۲۰ بیشتر شود ور درهر دونوع آجر از ۸ کمتر باشد .

ـ قطعات نازک آجری ( آجر دو غابی)مورد مصرف درنماسازی به ابعاد ۲۰* ( ۴۰ یا ۳۰) *۲۰۰ میلیمتر باقطعات موزائیکی نازک آجری نمابه ضخامت ۲۰ یا ۳۰ میلیمتر با نقش چند آجربند کشی شده (آجر موزائیکی ) ساخته می شوند حداقل باید دارای مشخصات آجرهای ماشینی با مقاومت متوسط مندرج در استاندارد شماره ۷ ایران باشند .

ـ ترک درسطح آجر : وجود یک ترک عمیق درسطح متوسط آجر حداکثر تاعمق ۴۰ میلیمتر در آجر پشت کار بالا اشکال میباشد ولی به طور کلی درصد آجرهای ترک دار نباید بیشتر از ۲۵ باشد .

ـ پیچیدگی ,انحنا و فرورفتگی : پیچیدگی درامتداد سطح بزرگ آجر حداکثر ۴ میلیمتر و درامتداد سطح متوسط آجر تا ۵ میلیمتر مجاز است . آجر نباید انحنا وفرورفتگی بیش از ۵ میلیمتر داشته باشا واین مقدار درصورتی قابل قبول است که میزان آن از ۲۰% کل آجرها افزایش پیدا نکند .

ـ سایر موارد : آجر بایدکاملا پخته و یکنواخت و سخت باشد ودر برخورد با آجر دیگر صدای زنگ دار ایجاد کند . به علت عدم چسبندگی آجرهای کهنه به ملات حتی المقدور ازآنها استفاده نمی شود و تنها در صورت انجام پیش بینی های لازم به صورت سائیدن یا برس سیمی استفاده از آن مجاز خواهد بود .

آجرهای ساختماتی مقاومت خوبی در برابر آتش دارند به طوریکه یک دیوار ۲۲ سانتی متری از آجر درحدود شش ساعت دربرابر آتش سوزی مقاومت از خود نشان می دهد .

ضریب انقباض وانبساط در آجر درحدود ۰۰۰۳/۰ می باشد که بسیار ناچیز است .

آجربه عنوان یکی ازمصالح متراکم هادی صوت می باشد . در صورتی که انتقال صوت توسط عملکرد دیافراگمی دیوار باشد این مقاومت به وزن دیوار بستگی دارد یعنی کاهش انتقال صوتا در دیوارآجری همگن با لگاریتم و زن دیوار متناسب است . جذب صدا در سطح آجری درفرکانس طبیعی پایین است .

این خاصیت با اندودکردن دیوارو نقاشی باز هم کمتر میشود لذا برای این منظور ازاندودهای مخصوص و آجرهای سبک استفاده می نمایند .

▪ خواص مکانیکی

استفاده از آجرهای غیر استاندارد به شرطی مجازمی باشد که دست کم تاب فشاری آن ۸۰% مقادیر مندرج در استاندارد ایران باشد .

▪ خواص شیمیایی

محیط های شیمیای قبل از آن که بر روی آجر تاثیر بگذارند , ملات آن را تخریب می نمایند . لذا استفاده ازملات مناسب در فضاهایی که به نحوی موادشیمیایی در آنها جاری است ازاهمیت زیادی برخورد ار است . استفاده از آجرهای لعاب دار نیز مانع از جذب مواد درخلل وفرج آجر می شود .

▪ نمک های محلول موجود در آجر

نمک های محلول درخاک رس اولیه موجود می باشند و یا درحرارت کوره تولید می شوند .نمک های محلول میتوانند موجب بروز شوره بشوند . سولفاتهای محلول ممکن است به سطح آجر حرکت کرده و داخل ملات یا اندود بشوند و موجب انتشار شوره و فساد ملات به وسیله حمله سولفاتها شود که درصورت استفاده از آنها درخارج از ساختمان باید از ملات سیمان ضد سولفات استفاده شود .

▪ شوره

گاهی اوقات شوره به صورت گرده سفیدی برسطح کار آجری نوساز پدیدار میشود .علت این پدیده انتقال نمک های حل شده دررطوبت ازداخل آجر به سطح نما جایی که آب تبخیر می شود و از خود بلوریهای نمک رابر جای می گذارد ,*می باشد . اغلب اوقات اینگونه شوره در طول یک سال بدون بر جای گزاردن اثر تخریبی خود به خود از بین می رود . درکارهای آجری خارج از ساختمان و درمحیط هایی که مرتبا مرطوب و خشک میشوند ,شوره هرزمانی که میتواند ظهورکند از این مهم تر شکل گیری نمک های متبلور شده درزیر پوسته ایجادنمای آبله گون ویاپوسته شدن نما می کند .

▪ روش برطرف کردن شوره :

برای بر طرف کردن شوره سطح شوره زده را بامخلوط ۲ تا ۴% آب وسرکه باکمک بر س نرم پاک می کنند

ـ لکه

سطح آجرکاری ممکن است در طول عملیات بنایی با ملات سیمانی یاآهکی که ازملات تازه بیرون می ریزدلکه بردارد . درهر دو صورت لکه باید با برس بدون آلوده کردن سایر سطوح تمیز شود .

q تنوع درتولید آجر های رسی همانگونه که قبلا نیز اشاره شد آجرهای رسی برحسب مواداولیه ونحوه تولید دارای خصوصیات و ظاهر متنوع هستند . امروزه دردنیا به منظور سهولت عملیات بنایی آجرهای رسی دراشکال گوناگونی ساخته و به بازار عرضه می شوند

انواع آجر:

آجر فشاری: این نوع از آجر در ابتدا خشت آن را با دست زده و با فشار دستی کارگران خشت زن گوشه های قالب از طریق گل مخصوص پر میشود. موارد استفاده آن در زیرکاری و سفت کاری ساختمان است.

آجر سفالی در ابعاد مختلف ساخته میشود و این نوع آجر به علت جذب کمتر آب قابلیت چسبندگی مناسب با ملات استفاده میشود.و وزن سبک تری دارد.

آجر لعابی: این نوع آز آجر از دیرباز در معماری ایرانی بکار رفته است.

از مزایای آن میتوان افزایش مقاومت آن در برابر هوازدگی و فرسایش است و مانع نفوذ آن میشود .

آجر نسوز :

مواد اولیه ساخت آن از کانی و پوکه معدنی نسوز است به همین دلیل است که ویژگی برجسته آجر نسوز قابلیت تحمل بالا در گرمای شدید است و خاصیت خود را از دست نمیدهد.

: آجر ماشینی یا سوراخدار که شامل ۸ یا ۱۰ سوراخ به قطر ۱/۵ تا ۲ سانتیمتر است .علت وجود این سوراخ ها به این خاطر است که ملات به صورت عمودی هم در آجر نفوذ کرده و باعث استحکام شود.

: آجرقزاقی به ۲ بخش تقسیم میشود:

آجر قزاقی شوره بزن و آجر قزاقی شوره نزن

هر جایی که خاکش شور باشه و آبش نمک نداشته باشه وقتی باهاش آجر قزاقی تولید میکنند شوره میزنه

طبیعتا هم وقتی با اون آجر کار میشه در ساختمان تا زمانی که رطوبت باشه و باران و برف هم بیاد این شوره میزنه و نمای بدی دارد.

ما راجع به آجر قزاقی بدون شوره صحبت میکنیم.

آجر قزاقی چندین ابعاد دارن .

آجر کامل ۵ در ۱۰ در ۲۰

ابعاد نیمه ۵ در ۵ در ۲۰

ابعاد پلاک ۵ در ۲/۵ در ۲۰

بسته به نمایی که میخواهند کار کنند چقدر جلو بیاد یا عقب نشینی داشته باشه چقدر فضا بده اون طراح نقشه از این آجرها استفاده میکنند .  آجرهای قزاقی در رنگ های پیازی و کرم و قرمز اخرایی و حتی بادمجونی و به هر شکلی باشه میتوان آن را تولید کرد .

آجر های قزاقی اصلا از کجا آمدند .

در دهه ی ۳۰ یک آقایی که وکیل بوده توی انگلیس این اولین بار این آجرها را میبیند و قبل از آن یک آجرهای ابلق بهمنی در ایران بوده .

این آقا وقتی به ایران سفر برمیگرده طریقه ساخت قزاقی را هم با خودش میاره .

اولین آجر قزاقی که در ورامین تهران تولید شد بنام بهناز بود چون اسم دختر ایشان بهناز بود و دومین کارخانه مهناز بود چون اسم دختر دومیشون مهناز بود.

آجر قزاقی به چه شکل رنگ دار میشود؟

ما در خاک آجر قزاقی رنگ نمیزنیم اگه رنگ بزنیم با اولین باران رنگش میریزه و حالت زدی پیدا میکنه .

با حرارت است که کوره سوز این رنگ هارا تولید میکند یعنی مثلا ۳ روز طول میکشه آجر کرم یا خاکی رنگ از کوره بیاد مثلا یک هفته طول میکشه پیازی بشه و بیشتر که بمونه پخته تر میشه و رنگش تغییر به قرمز پیدا میکنه . بخاطر همزن است که آجر قرمز و بادمجونی پوک هستند و زمانیکه مشتری از ما درخواست آجر کند ما اول منطقه را میپرسیم اگر منطقه سردسیر است مانند کردان کلاردشت دمادند فیروزکوه شهرکرد آجر قزاقی رنگی بهش پیشنهاد نمیکنیم چون در اثر سرمای زیاد این آجر میریزه چون پوک است.

معمولا بهشون کرم پیشنهاد میکنیم .

ولی بعضی ها که اصرار دارند ما به انها پیشنهاد میکنیم بعد از نصب به آن رزین سنگ آنتیک خارجی روی آن بمالند که قدری رسوخ هوای سرد به داخل آجر کمتر شود و بیشتر عمر کند.

از آجر قزاقی ال برای   لب دیوار و دور پنجرشون و کنج استفاده میکنند

یک نوع آجر قزاقی که جدید اومده که خیلی از نظر هندسی یک دست نیست بنام آجر رستیک که اتفاقا خیلی گران هم هست.

آجر قزاقی هر ۷۳ تاش یک متر مربع روی دیوار را پوشش میدهد.

یر بیشتری دارند، ابعاد و رنگ آن‌ها است.

بیشتر بخوانیم: آپارات