برای دندان مصنوعی چه باید کرد؟

عادت به دندان مصنوعی در روزهای اول اصلا آسان نیست. اگر بار اول‌تان است که از دندان مصنوعی استفاده می‌کنید، حتما سوال‌ها و نگرانی‌های زیادی دارید. نحوه نگهداری، غذاخوردن و صحبت با آن، تمیزکردن و… اما نگران نباشید میلیون‌ها نفر در سراسر جهان از دندان‌های مصنوعی استفاده می‌کنند و به خوبی با آن کنار آمده‌اند فقط باید کمی صبور باشید.عادت به دندان مصنوعی در روزهای اول اصلا آسان نیست. ممکن است بترسید لبخند بزنید، حرف بزنید، غذا بخورید و… شاید ندانید چه کنید اما با گوش سپردن به توصیه‌های ساده دندان‌پزشکانی مثل  دکتر سعید کریمی می‌توانید کم‌کم با دندان مصنوعی‌تان کنار بیایید.

راه های کنار آمدن با دندان مصنوعی:

_ روزهای اول سعی کنید ساعت های بیشتری دندان مصنوعی را در دهان خود نگه دارید.حتی یکی، دو روز اول شب‌ها هم آنها را خارج نکنید تا زودتر عادت کنید.

_ بهتر است روزهای اول روبروی آینه بایستید، با خود حرف بزنید(با صدای بلند)، لبخند بزنید، شکلک درآورید، سوت بزنید، دهان خود را باز کنید و… این کار به شما اعتماد به‌ نفس بهتری می‌دهد و باعث می‌شود زودتر به بودن دندان مصنوعی در دهانتان عادت کنید.

به ازای هریک دهه عمر شما، حداقل یک هفته زمان لازم است تا به دندان جدید عادت کنید. در بعضی افراد این مدت به چند ماه می‌رسد. پس صبور باشید.
در بیشتر موارد، دندان مصنوعی در روزهای اول به لثه فشار می‌آورد. حتی کسانی که سال‌ها از یک دندان مصنوعی استفاده کرده بوده‌اند، بعد از استفاده از دندان مصنوعی جدید دچار مشکل می‌شوند. حتی ممکن است زخم‌هایی روی لثه ایجاد ‌شود که طبیعی است و شستشوی با آب نمک ولرم می‌تواند کمی آرام‌بخش باشد.

مراجعه به دندانپزشک:

معمولا بعد از چند روز لازم است دوباره به دندان‌پزشکتان الهام وزیری مراجعه کنید تا دندان مصنوعی را بررسی کند و اگر لازم باشد، تنظیم های لازم را روی آن انجام دهد.

مشکلات رایج استفاده از دندان مصنوعی:

1. کسانی که برای اولین بار از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند، عادت ندارند تمام‌مدت این دندان‌ها در دهانشان باشد به همین دلیل مغز تصور می‌کند این عامل غذاست درنتیجه به غدد بزاقی پیغام ترشح بزاق می‌دهد. این اتفاق به‌خصوص در روزهای اول رخ می‌دهد و زیادشدن آب دهان(بزاق) محسوس است.  نوشیدن آب به مقدار فراوان، استفاده از قرص‌های مکیدنی نعناع و قورت دادن مداوم آب دهان می‌تواند تا حدی موثر باشد.
2. مشکل دیگر، «عق‌زدن» است. بعضی افراد تحمل وجود دندان مصنوعی در دهان را ندارند. این مشکل گاه به دلیل لق بودن دندان و گاه به علت ضخیم یا بزرگ‌بودن آن است. بزرگ بودن دندان مصنوعی فک بالا باعث می‌شود به قسمت کام نرم(در انتهای سقف دهان) فشار بیاید و احساس عق‌زدن به فرد دست دهد. در این صورت باید با مراجعه به دندان‌پزشک مشکل را حل کرد.
3. تجمع پلاک میکروبی زیر دندان مصنوعی می‌تواند باعث التهاب لثه شود بنابراین لازم است حتما چند ساعت در طول شبانه‌روز(شب‌ها) دندان مصنوعی از دهان خارج شود تا لثه استراحت کند. شستشوی مداوم دندان مصنوعی با آب ولرم و خمیردندان نیز ضروری است. این کار مانع رنگ گرفتن و ایجاد بوی بد دهان می‌شود اما باید به خاطر داشت هرگز آن را با آب داغ نشویید. لازم است لثه‌ها هم هر روز شسته شوند. این کار را بهتر است با مسواک نرم یا انگشت انجام دهید تا مالش لثه، مانع ایجاد التهاب و عفونت در محل شود.
4. مشکل دیگر افرادی که از دست دندان مصنوعی استفاده می‌کنند، ‌کم شدن حس چشایی است. بیشتر کسانی که برای بار اول از دندان مصنوعی استفاده می‌کنند، از این مشکل شکایت دارند به‌خصوص کسانی که دندان مصنوعی فک بالا را دارند. اما این مشکل به مرور رفع می‌شود.
5. نگه داشتن دندان مصنوعی در محل نیز مشکل دیگری است که روزهای اول شدیدتر است. این مشکل در مورد دندان مصنوعی فک پایین بیشتر بروز می‌کند و هنگام حرف زدن و غذاخوردن معمولا دندان از جای خود بیرون می‌آید اما به تدریج عضلات زبان و گونه یاد می‌گیرند چگونه دندان را در محل نگه دارند.
6. جویده شدن مداوم زبان، لب و گونه هم در روزهای اول شایع است اما به تدریج که فرد به بودن دندان در دهانش عادت ‌کند این مشکل حل خواهد شد.
7. صحبت کردن با دندان مصنوعی ابتدا دشوار است. به خصوص ادای کلماتی که حرف «س» دارند این طبیعی است و چند هفته زمان می‌برد تا به صحبت کردن با دندان مصنوعی عادت کنید. کتاب خواندن با صدای بلند و روبروی آینه و شمردن اعداد با صدای بلند تا حدی می‌تواند مشکل را سریع‌تر رفع کند. حتی می‌توانید صدای خود را ضبط کنید و به آن گوش دهید تا متوجه شوید در ادای چه کلمه‌هایی مشکل دارید و آنها را تمرین کنید.

توصیه های لازم برای بهتر نگه داشتن دندان مصنوعی:

•  شب‌ها که دندان مصنوعی را از دهان خارج می‌کنید، حتما آن را در آب قرار دهید تا تغییر حجم ندهد. گاه از مایعات تمیزکننده هم می‌توان همراه آب استفاده کرد.
• دقت کنید دندان مصنوعی از دستتان نیفتد چون شکستنی است به خصوص هنگام تمیزکردن آن لازم است حوله یا کاسه‌ای آب زیر دستتان باشد.
  اگر دندان مصنوعی شکست یا لق شد، سعی نکنید آن را تعمیر کنید و حتما به دندان‌پزشک مراجعه کنید تا مشکل را حل کند.
• یکی از روش‌هایی که گیر دندان مصنوعی را بهتر می‌کند، قراردادن یک یا چند ایمپلنت زیر آن است. با این کار استحکام، گیر و ثبات دندان مصنوعی بهتر می‌شود و غذاخوردن و صحبت کردن نیز آسان‌تر خواهد شد. امروزه بسیاری از دندان‌پزشکان چند روی استخوان فک قرار می‌دهند و بعد دندان مصنوعی را روی آن سوار می‌کنند.
• قراردادن دندان مصنوعی برای اولین بار در دهان سخت است. فرد احساس می‌کند دهانش خیلی پر شده است. غذاخوردن با این دندان‌های جدید ابتدا غیرممکن، سخت یا حداقل خسته‌کننده به نظر می‌رسد اما زمان مشکل‌گشاست. سعی کنید ابتدا غذاهای نرم بخورید تا کم‌کم به غذاخوردن با دندان‌های جدید عادت کنید. غذا را به قطعات ریز تقسیم کنید و لقمه‌ها را کوچک بردارید و به مدت طولانی آن را بجوید. کلید اصلی موفقیت در این کار، آرام غذاخوردن است. به دهان خود فرصت بدهید تا به حضور دندان مصنوعی در دهان عادت کند.
• برای جویدن غذا از هر دو طرف دهان کمک بگیرید تا نیروهای جویدن متعادل شوند و دندان ثبات داشته باشد.
• می‌توان به کمک را بهتر در محل خود محکم کرد تا موقع غذاخوردن تکان نخورد. در این مورد با پزشک خود مشورت کنید.
• از خوردن غذاهای سفت و چسبناک در روزهای اول اجتناب کنید. همراه غذای خود مایعات زیاد بنوشید.
• موقع خوردن و نوشیدن غذاهای داغ دقت کنید. شاید نتوانید درجه حرارت غذا را خوب حدس بزنید.
• جویدن با دندان‌های جلو باعث جداشدن دندان مصنوعی می‌شود. بهتر است از دندان‌های عقب کمک بگیرید.

بهترین روش شستن دندان مصنوعی

نکاتی که در مورد اعمال روش های درست شست و شوی دندانهای مصنوعی توسط دندانپزشک زیبایی ارائه میشود، باید مورد توجه قرار گیرند؛ جنس، ساختار و مکانیزم عمل این دندانها هستند. قطعا روشی که طی آن تمام موارد و نکات بهداشتی مورد توجه قرار گیرد، بهترین روش شست و شو می باشد.

روش های مختلفی برای شست و شو وجود دارد، نظیر شست و شوی عادی با آب، مسواک زدن، شست و شو با مواد شیمیایی تمیز کننده مخصوص دندان مصنوعی، شست و شو با سرکه و یا شست و شو با قرص. در ادامه به بررسی هر کدام از این روش های مختلف، و توضیح مزایای آنها خواهیم پرداخت:

۱- شستن دندان مصنوعی با مسواک

در پی یافتن بهترین راهکار شست و شوی دندان مصنوعی متحرک، باید عوامل و معیارهایی را سنجید. موثر بودن شستشو و سازگاری ماده شوینده با جنس دندان، از این عوامل هستند. مسواک زدن دندانهای مصنوعی، به دو صورت خارج از دهان و داخل دهان، انجام پذیر است. بعنوان مثال؛ دندانهای مصنوعی متحرک از نوع منقطع و تکه­ای، در حالی که سر جایشان و بر روی لثه ثابت هستند، مسواک زده می شوند.

چیزی که در مورد همه انواع دندانهای مصنوعی متحرک؛ اعم از کامل و منقطع، ترجیح داده می شود، خارج کردن آنها از محل استقرارشان است. اینگونه امکان دسترسی به تمامی سطوح آنها فراهم می شود و همچنین؛ آسیب های ناشی از مواد شوینده و ضربات، متوجه لثه و دهان نخواهد بود.

استفاده از مسواک، الزامات و ساز و کارهای خود را دارد. بهتر است در انتخاب مسواک، دقت لازم را لحاظ نمود و از خرید و تهیه مسواک زبر و خشن اجتناب کرد. برخی گمان می کنند؛ چون مسواک برای دندانهای مصنوعی لحاظ می­ شود، هرچه مسواک زبرتر باشد، شست و شوی بیشتر و جرم زدایی بیشتر را صورت می دهد.  اما باید بدانید که اگر مسواک، زیادی زبر باشد، باعث ساییدگی دندان مصنوعی می­ شود و در طولانی مدت، ممکن است تخریب و صدمه به آن را در پی داشته باشد.

همچنین خمیر دندان ویژه شست و شوی دندان مصنوعی، در داروخانه ها موجود میباشد و کسانی که قصد دارند تا فرآیند مسواک زدن را با خمیر دندان کامل کنند، می توانند آن را تهیه نمایند. شیوه مسواک زدن باید به طوری باشد که تمامی سطوح دندانهای مصنوعی که با زوایا و فرورفتگی های متعدد وجود دارند، را شامل شود. شستن پروتزهای دندانی متحرک بوسیله مسواک دارای اهمیت می ­باشد.

۲- محلول شیمیایی تمیز کننده دندان مصنوعی

شوینده های مصنوعی و شیمیایی، در زمینه دندانپزشکی، نقش و تاثیر به سزایی داشته اند. این گونه شوینده ها برای دندانهای مصنوعی نیز ساخته شده اند. این مواد، محلول های ویژه شستن دندان مصنوعی با خاصیت آنتی میکروبیال (ضد میکروبی) هستند. اساس روش استفاده از این شوینده ها، متفاوت از دیگر محلول های شوینده مانند آب و سرکه، نیست.

دندانهای مصنوعی برای مدتی در ظرفی حاوی این مایع (محلول) شوینده قرار می گیرند. در این روش نیز، آبکشی و ترجیحا استفاده از مسواک، انجام می شود. حدودا ۳ دقیقه برای این نوع شست و شو کافی است اما اگر دندان های مصنوعی، نیاز به شسته شدن بیشتری داشته باشند، می توان برای چند ساعت هم این روش را اعمال کرد.

توجه: نکته ای که در این باره باید به آن توجه کرد، این است که از محلول های سفید کننده قوی، نباید برای شست و شوی دندان مصنوعی استفاده شود. در این سفید کننده ها، غلظت آب اکسیژنه بالا است و طی مدت غوطه ور بودن دندان ها، به آنها صدمه میزنند.