آخرین باری که انسان روی ماه قدم گذاشت

غزال زیاری: در دسامبر سال ۱۹۷۲، مجله Popular Science مقاله‌ای را به قلم آلدن پی آرمانیاک منتشر کرد که در آن آپولو ۱۷ را به عنوان “هیجان‌انگیزترین سفر در تاریخ” توصیف می‌کرد. فرود بر سطح ماه، برنامه پیشگامانه آپولوی ناسا را به نتیجه رساند و این آخرین باری بود که انسان در قرن بیستم میلادی روی سطح ماه فرود آمدند.

آپولو1.jpg

این هفته و بعد از ۵۱ سال، آمریکایی‌ها با “اودیسه” به سطح ماه بازگشته‌اند؛ یک فرودگر بدون خدمه که اولین فضاپیمایی بود که توسط یک کمپانی خصوصی ساخته شده و توانست فرود سالم و موفقی روی سطح ماه داشته باشد. کمپانی Intuitive Machines مستقر در تگزاس، این فرودگر را ساخته و اودیسه محموله‌ای شامل ناوبری و آزمایش‌های فناوری ناسا را به ماه حمل کرد.

حالا ناسا درنظر دارد تا قبل از اعزام فضانورد به سطح ماه در اواخر دهه جاری، از طریق این فرودگر داده‌های حیاتی از سطح ماه جمع آوری کند.

تصویر۱- در دسامبر سال ۱۹۷۲، مجله Popular Science گزارشی از ماموریت آپولو ۱۷ را منتشر کرد و مروری بر ماموریت‌های پیشین آپولو داشت.

حالا و به بهانه بازگشت آمریکایی‌ها به سطح ماه، با گزارشی تصویری مروری بر ماموریت آپولو ۱۷ خواهیم داشت. فرمانده یوجین سرنان، هریتون اشمیت به‌عنوان خلبان ماژول قمری و رونالد ایوانز، خلبان ماژول فرماندهی، در هفتم دسامبر ۱۹۷۲ از مرکز فضایی کندی سفرشان را به سمت ماه آغاز کردند و این ماموریت ۱۲ روزه، چندین دستاورد داشت: حضور اولین دانشمند فضانورد برروی ماه (اشمیت)، قرائت اولین شعر از روی سطح ماه و ۷۵ دور چرخیدن به دور ماه.

آرمانیاک در این باره نوشته:« زمانی که در آینده شهرک‌نشینان ماه، تاریخچه انسان در ماه را بنویسند، دراماتیک‌ترین بخش آن، قطعا ماجراهای آپولو بین سال‌های ۱۹۶۹ تا ۱۹۷۲ خواهد بود. باید منتظر بمانیم و ببینیم که اکتشافات در ماه در قرن بیست و یکم چه تاثیرات و نتایجی را به همراه خواهد داشت.»

آپولو2.jpg
تصویر ۲- هلال زمین از افق ماه برمی‌خیزد. این عکس در جریان آخرین ماموریت فرود ماه توسط ناسا در برنامه آپولو و توسط فضاپیمای آپولو ۱۷ گرفته شده است. در حالی که یوجین سرنان و هریسون اشمیت با ماژول قمری چلنجر فرود آمده بودند تا در منطقه Taurus-Littrow ماه به کاوش بپردازند، رونالد ای ایوانز، در ماژول CSM در مدار ماه باقی مانده بود.
آپولو3.jpg
تصویر ۳- تصویری از خودروی ماهگرد آپولو ۱۷ (LRV) در نزدیکی یک تخته‌سنگ بزرگ در ماه در سومین فعالیت خارج از آپولو ۱۷ در محل فرود در بخش Taurus-Littrow ماه. تقریبا نیمی از تخته سنگ در این تصویر مشخص است و یوجین سرنان این عکس را گرفته. در شرایطی که سرنان و هریسون اشمیت با ماژول چلنجر برای کاوش روی سطح ماه فرود آمده بودند، رونالد ای ایوانز، خلبان ماژول فرماندهی در ماژول فرماندهی و خدمات (CSM) در مدار ماه باقی مانده بود.
آپولو4.jpg
تصویر ۴- یوجین سرنان، در سومین ماموریت EVA در بخش Taurus-Littrow ماه در نزدیکی یک صخره ایستاده است. هریسون اشمیت این عکس را گرفته. شی سه پایه مانندی که در خارج از ناحیه سایه‌دار دیده می‌شود، مجموعه نموداری گنومون و فتومتریک است که به عنوان مرجع عکاسی و برای تعیین زاویه عمودی خورشید، مقیاس و رنگ ماه مورد استفاده قرار می‌گرفت. گنمون یکی از ابزارهای دستی زمین‌شناسی در ماموریت آپولو بود.
آپولو6.jpg
تصویر ۶- نمای زاویه باز از محل فرود آپولو ۱۷ در بخش Taurus-Littrow. در سمت چپ پس‌زمینه، ماژول ماه دیده می‌شود و در سمت راست، ماه‌نورد Roving. یکی از خدمه آپولو ۱۷ هم در مرکز عکس دیده می‌شود. سایه فضانوردی که عکس را گرفته هم در تصویر مشخص است.
آپولو7.jpg
تصویر ۷- این تصور از پنجره ماژول قمری گرفته شده و در آن پرچم برروی سطح ماه قابل مشاهده است. این منظره رو به سمت شمال ماه است. پیشرانه های ماژول قمری را می‌توان در پیش زمینه عکس مشاهده کرد.
آپولو8.jpg
تصویر ۸- نمای نزدیک از خاک نارنجی رنگی که خدمه آپولو ۱۷ در جریان دومین فعالیت خارج از فضاپیمای خود در محل فرود در ایستگاه ۴ در Taurus-Littrow یافتند و روی آن تبلیغات زیادی شده بود. این خاک نارنجی رنگ، اولین بار توسط هریسون اشمیت مشاهده شد و تا قبل از آن هرگز توسط خدمه دیگر ماموریت‌های فرود ماه، از جمله آپولو ۱۱، آپولو ۱۲، آپولو ۱۴، آپولو ۱۵ و آپولو ۱۶ رویت نشده بود.
آپولو9.jpg
تصویر ۹-در دومین فعالیت بیرون از فضاپیما، هریسون اشمیت در بخش Taurus-Littrow ماه تعادلش را از دست داده. این تصویری سیاه و سفید است که از تصویر تلویزیون رنگی نصب شده برروی ماه نورد گرفته شده است.
آپولو10.jpg
تصویر ۱۰- نمای فوق‌العاده‌ای از ماژول‌های فرماندهی و خدمات آپولو ۱۷ که در مدار ماه، توسط ماژول قمری چلنجر ثبت شده است. مرحله صعود ماژول قمری در حالی که یوجین سرنان و هریسون اشمیت به تازگی از محل فرودشان در بخش Taurus-Littrow بازگشته بودند. به محفظه ماژول ابزار علمی در بخش یک ماژول خدمات دقت کنید. سه آزمایش در این محفظه انجام می‌شد: ژرفاسنج قمری S-۲۰۹، طیف‌سنج اسکن مادون قرمز S-۱۷۱ و طیف‌سنج فرابنفش دور S-۱۶۹

همچنین دوربین پانوراما، دوربین نقشه‌برداری و ارتفاع‌سنج لیزری در محفظه ماژول فرماندهی و خدمات آپولو نصب شده بود که در کارهای عکاسی مورد استفاده قرار می‌گرفت.

منبع: popsci

۵۸۵۸