دستورالعمل نصب صاعقه گیر

برای نصب و راه‌ اندازی انواع مختلف دکل صاعقه گیر به‌صورت کلی باید در ابتدا اصول و قوانین نصب صاعقه گیر شناخته شود. آشنایی با قوانین و ضوابط نصب صاعقه گیر به‌خصوص برای مکان‌های بسیار بلند، به‌شدت مهم و ضروری است. با بهره‌گیری از دکل صاعقه گیر به‌طورکلی می‌توان از برخورد انواع مختلف رعد و برق و صاعقه به زمین یا ساختمان جلوگیری کرد و به همین علت، اجرا و نصب درست و مناسب صاعقه گیر به‌شدت مهم و حائز اهمیت خواهد بود. در دکل صاعقه گیر، میله‌های برق‌گیر جزئی از دکل مهاری دست دوم بوده و برای انجام کار محافظتی و ایمنی استفاده می‌شود.

میله‌های برق‌گیر در دکل‌های صاعقه گیر الکترونیکی در طرح‌ها و شکل‌های گوناگونی (توخالی، کروی، اشاره‌ای، چند شاخه و گرد) ساخته می‌شوند. برای نصب صاعقه گیر در ابتدا باید محدودیت‌های موجود در مکان یا پروژه مورد ارزیابی و بررسی قرار گیرد و از شعاع پوششی لازم در صاعقه گیر باید در سطح‌های گوناگون محاسبه شده، اطمینان حاصل شود. در نصب صاعقه گیر به‌صورت کلی باید هر میله از صاعقه حداقل به دو هادی وصل شود و در ضمن قسمت بالای پایانه نور حداقل باید دو متر از منطقه‌ی محافظت‌شده، نصب شود. در هنگام فرایند نصب و راه‌اندازی دکل‌های صاعقه گیر شعاع خم نباید کمتر از ۱۵ الی ۲۰ سانتی‌متر شود و برای انجام بازرسی‌های میان‌ دوره‌ای، دکل صاعقه گیر باید در قفس مخصوص قرار گیرد.

هدف از نصب صاعقه گیر

صاعقه گیرها در کل از انواع مختلف استانداردهای جهانی و بین‌ المللی طراحی می‌شوند و افراد برای نصب صاعقه گیرها باید بر اساس ضوابط و قوانین موجود در این استانداردها، صاعقه گیرها را نصب نمایند. پایه‌های صاعقه گیر از یک میله‌ی تیز شکل و یک‌ پایه مجهز به سیستم متصل شونده هادی تشکیل خواهند شد و کلیه‌ی بست‌های موجود در صاعقه گیرها باید از جنس فولاد ضدزنگ یا آلیاژ مس باشند.

به‌صورت کلی هدف اصلی افراد از نصب صاعقه گیر در کل محافظت از جان افراد و عدم آسیب دیدن سیستم‌ها در برابر صاعقه بوده و همچنین نصب صاعقه گیر منجر به تشکیل مسیری امن و مطمئن برای انتقال جریان‌های بزرگ صاعقه به زمین خواهد شد. در دستگاه‌های صاعقه گیر به‌طورکلی رادهای هوائی وظیفه جذب کردن صاعقه‌ها را با میله‌های برق‌گیر و هادی‌های نزولی در صاعقه گیر وظیفه منتقل کردن جریان‌های برقی را به شبکه ارتینگ به عهده‌دارند. به‌صورت کلی و باتوجه به پژوهش‌های افراد، به‌طور میانگین در هر ثانیه بیش از ۴۰ صاعقه به سطح زمین برخورد کرده و انواع مختلف خسارت‌های مالی و جانی را در بر خواهد داشت.

در قسمت زیر به عمده‌ترین موارد مربوط به اهداف نصب دکل صاعقه گیر اشاره خواهد شد:

۱- محافظت از وسایل و تجهیزات برقی و حفظ جان افراد

۲- مهیا نمودن محیطی آسوده و امن برای کار کردن افراد

۳- جلوگیری از برخورد ولتاژهای تماسی

۴- حذف نمودن میزان ولتاژهای اضافی

۵- جلوگیری از برخورد صاعقه و ولتاژهای ناخواسته به سطح زمین

۶- مطمئن شدن از قابلیت فرآیندهای الکتریکی

روش نصب صاعقه گیر سیستم های هوایی

به طور کلی روش های نصب صاعقه  گیر در سیستم پایانه هوایی شامل موارد زیر می باشد:

• روش زاويه حفاظتي
• روش مش بندي
• روش گوي غلتان
• روش زاويه حفاظتی

در اين روش مبتني حفاطت بستگی به ارتفاع هادی های صاعقه گیر از یک مرجع افقی دارد. در اين حالت با ايجاد يك سطح حفاظتي مخروطي شكل و قرار گرفتن تجهيز تحت حفاظت در ناحيه ايمن، حفاظت تجهيز صورت مي گيرد. فضایی که حفاظت از آن صورت میگیرد باید در مخروط حفاظتی که ایجاد شده است بوسیله ی هادی های صاعقه گیر محصور گردد. فضاي حفاظت شده توسط يك ميله عمودي بصورت يك مخروط قائم مي باشد كه راس آن برنوك ميله منطبق شده است  و زایه ی آن بسته به تراز های مختلف متفاوت خواهد بود.

شعاع مخروط به دو عامل اصلی بستگی دارد اولی کلاس حفاظتی است که بر مبنای زاویه ی آن تعیین می گردد ودیگری طول میله های هادی است. با این روش مي بايست در نقاطي كه در معرض برخورد صاعقه هستند مانند گوشه ها، لبه ها، روي بام و در بالاترين نقطه نماي ساختمان نصب گردند. می توان گفت جاهایی که می خواهیم حفاظت محدود داشته باشیم این روش توصیه می گردد. مانند حفاظت و ایمن سازی یک دوربین یا آنتن که روی دکل نصب شده است.

ارتفاع ساختمان برای نصب صاعقه گیر به عوامل زیادی مانند نوع ساختمان، موقعیت جغرافیایی و نوع مصالح ساختمانی بستگی دارد. به طور کلی، ساختمان هایی که 20 فوت یا بیشتر ارتفاع دارند باید دارای صاعقه گیر باشند. ساختمان هایی که در مناطقی با بارندگی زیاد یا رعد و برق بیشتر قرار دارند نیز باید دارای صاعقه گیر باشند. انواع مختلفی از صاعقه گیر وجود دارد که هر کدام برای نوع خاصی از ساختمان مناسب هستند. مهم است که صاعقه گیر توسط یک متخصص نصب شود تا اطمینان حاصل شود که به درستی کار می کند.

در اینجا چند نکته در مورد ارتفاع ساختمان برای نصب صاعقه گیر آورده شده است:

ساختمان هایی که 20 فوت یا بیشتر ارتفاع دارند باید دارای صاعقه گیر باشند.

ساختمان هایی که در مناطقی با بارندگی زیاد یا رعد و برق بیشتر قرار دارند نیز باید دارای صاعقه گیر باشند.

انواع مختلف صاعقه گیر

یکی از بهترین برق گیر ها هم از نظر کیفیت و هم قیمت مناسب صاعقه گیر (رایدن) است. این سرج استیر ها دارای استاندارد های (سی ای) ، (آی سی او 9001) ، (آی سی او14001) ، 20 سال گارانتی ساخت و جنس بدنه ی استیل می باشند. این صاعقه گیر ها تا شعاع 125 متر را پوشش می دهند و همچنین دارای یک بست و یک پایه ی 0.5 متری می باشند.

صاعقه گیر (شیرا رایدن)

صاعقه گیر (یونیا رایدن)

صاعقه گیر (سیریوس رایدن)

نقش صاعقه گیر در حفاظت از ساختمان

میله های فلزی در بالای ساختمان ها یا برج ها یا در پست های فشار قوی نصب می شوند تا صاعقه به این میله های فلزی برخورد کند و از برخورد مستقیم صاعقه به تجهیز جلوگیری شود. که البته به این میله ی فلزی در مهندسی برق نیزه هم گفته می شود. در واقع توضیح کلی کاربرد برق گیر این است که برای حفاظت از شبکه در مقابل اضافه ولتاژ ها و تخلیه ی آنها به زمین از صاعقه گیر استفاده می شود.

نقش صاعقه گیر در برج نوری 9 متری

برج نوری 9 متری از پر استفاده ترین برج های نوری درون و برون شهر می باشد که به دو صورت گیربکس برقی و گیربکس دستی و بر اساس نیاز مشتری تولید و عرضه می شود و بیشتر برای محوطه های کوچکی چون پارک ها و باغ تالارها، انبارها و سوله ها و باراندازها و به طور کلی مکان هایی که نیاز به پخش نور کمتری دارند مورد استفاده قرار می گیرند .

این نوع برج نوری در حالت برقی قابلیت نصب 6 تا 16 پروژکتور را دارد ولی به صورت دستی تعداد کمتری پروژکتور یعنی بین 4 تا 6 عدد پروژکتور 400 وات کم مصرف مانند COB وSMD را می توان بر روی آن نصب نمود. قیمت برج نوری 9 متری بنا به تعداد پروژکتور موجود در آن متغیر است.

ویژگی های برج نوری 9 متری

• قابلیت بهره برداری به دو صورت دستی و برقی
• دارای تابلو برق و گیربکس
• گیربکس دستی مقرون به صرفه
• دارای سبد ثابت یا سبد متحرک
• دارای متراژ و ارتفاع حداکثری 9 متری
• زاویه نور قابل تنظیم
• مجهز به چراغ چشمک زن بالای برج
• بدنه سازه به صورت قطعه قطعه و تلسکوپی
• دارای میله برق گیر در بالاترین نقطه برج جهت حفاظت از صاعقه و ابرهای باردار

معرفی برج نوری 12 متری :

برج نوری 12 متری که یکی از پرفروش ترین و پرفدارترین ارتفاعات برج نوری است ، با نام برج روشنایی 12 متری نیز نام برده می شود ، در 3 حالت ، برج نوری با هد ثابت ،برج نوری دستی و برج نوری برقی با توجه به استانداردهای ملی تولید و اجرا می گردد . با توجه به راندمان بالا  قیمت برج نوری 12 متری از مقرون بصرفه ترین برج ها محسوب می شود. در تولید برج نوری با حالت برقی از الکترو موتور و گیربکس استفاده می شود و در این حالت کاربر به راحتی هد برج را از طریق کنترلی که در تابلو برق وجود دارد به راحتی جابه جا می کند .

این کار هزینه سرویس و نگهداری ، مشکلات دسترسی به بالابر و زمان تعمیرات یا تعویض لامپ را کمتر کرده و سرویس و نگه داری برج بسیار مقرون به صرفه خواهد بود .برج 12 متری برقی پرکاربرد ترین دکل موجود درحوزه روشنایی شهری و برون شهری است و قابلیت نصب بین 6 تا 12 عدد پروژکتور 400 وات بخار سدیم و کم مصرف را روی خود دارد و فضای روشنایی مطلوبی را به ما می دهد .

برای خرید برج نوری در حالت دستی نیز بین 4 تا 6 عدد پروژکتور روی هد سوار می شود که با یک وینچ دستی ( شبیه هندل های قدیمی ) عملیات بالا و پایین بردن هد برج انجام می پذیرد علت اینکه در برج 12 متری دستی پروژکتور کمتری سوار می کنند این است که با بالاتر بردن تعداد پروژکتورها وزن هد بالا می رود و صعود و فرود هد برج با دست سخت می شود .