تفاوت میلگرد و آرماتور
اجرای صحیح عملیات بتن‌ریزی و سقف‌ریزی در پروژه‌های ساختمانی و عمرانی نیازمند دانش لازم در زمینه مهندسی عمران سازه و فهمیدن تفاوت میلگرد و آرماتور است. ابتدا برای فهمیدن فرق میلگرد و آرماتور نیاز است با مفهوم کلی آرماتور و میلگرد آشنا شوید. برخی مواقع ممکن است افراد این دو مفهوم را در کنار هم استفاده کنند. در واقع می‌توان گفت آرماتور شکل تغییر یافته میلگرد، تحت عملیات حرارتی است. در این مقاله سعی شده است به تمامی موضوعات مربوط به میلگرد و آرماتور پرداخته شود تا به همه سوالات شما مخاطبان در این مورد پاسخ داده شود.
میلگردها در کارخانه‌های تولیدی از مقاطع فولادی ساخته می‌شوند، اما آرماتورها با جوش دادن، خم کردن و برش میلگردها به یکدیگر متصل می‌شوند و با استفاده از سیم مفتول بهم بند می‌شوند؛ این عملیات آرماتوربندی نام دارد. به همین دلیل است که در تمام منابع از آرماتور به نام میلگرد تغییر شکل یافته استفاده میشود.
تفاوت میلگرد و آرماتور چیست
به طور کلی می‌توان گفت میلگرد جز مصالح اولیه در ساختمان‌سازی به شمار می‌آید. در صورتی که آرماتورها از اتصال میلگردها طبق محاسبات نقشه به دست می‌آید و در مراحل بتن‌ریزی مورد استفاده قرار می‌گیرد. برای درک بهتر فرق میلگرد و آرماتور، به تشریح این دو، کاربرد، ویژگی و مزایای آنها پرداخته شده است.
میلگرد چیست؟
میلگرد محصولی فولادی به شکل میله، مش و یا کابل است که در قطرهای متفاوتی به بازار عرضه میشود. مواقعی که هنوز از میلگرد در عملیات بتن‌ریزی استفاده نشده است و میلگردها به صورت جدا از یکدیگر قرار دارند؛ به آنها به چشم مصالح ساختمانی نگاه می‌کنیم و میلگرد همان مفهوم خود را دارد.
نکات مهم برای نصب آرماتورها
آرماتوربندی باید با دقت و نظم خاصی انجام شود؛ چرا که می‌توانند در مقاومت نهایی سازه، تاثیرگذار باشند. در نظر گرفتن برخی از نکات در نصب آرماتور باعث میشود تراکم آنها در سازه کمتر و در نهایت انباشتگی در ساختمان از بین برود.
منظور از میلگردهای مرغوب برای آرماتوربندی، میلگردهایی است که مقاومت تسلیم بالایی داشته باشند و از کیفیت بسیار خوبی هم برخوردار باشند. بنابراین مهم است که از یک منبع معتبر و شناخته‌شده، نسبت به خرید میلگرد اقدام کنید. افزایش بهای میلگرد در سال‌های اخیر باعث شده است که افراد قبل از تصمیم نهایی برای خرید این محصول، بررسی‌های لازم را انجام دهند، نکات مختلف را مد نظر قرار دهند و سپس خرید خود را ثبت کنند تا مجبور به خرید مجدد نشوند!
نکاتی که در آرماتوربندی باید به آن توجه داشت، عبارت‌اند از:
- اندازه میلگرد یا آرماتور
- تعداد میلگرد
- نحوه قرارگیری آرماتورها روی‌هم
- ترازبندی در آرماتورها
- رعایت فاصله‌ها از جهات بالا و پایین برای جلوگیری از خوردگی یا زنگ‌زدگی میلگرد
- پوشش مقطع فولادی در تیرها و ستون‌های سازه
آرماتورهایی که مقاومت بالایی دارند، از آرماتورهای معمولی، بهتر هستند. آرماتورهایی که مقاومت زیادی دارند، از میلگردهای باکیفیت ساخته می‌شوند و می‌توانند تأثیر مستقیمی در افزایش عمر ساختمان داشته باشند. استفاده از این محصولات باعث مزایای زیر خواهد شد:
- استفاده از آرماتورهایی با مقاومت بالا،باعث کاهش تراکم آرماتور در اعضای سازه خواهد شد.
- علاوه بر این،استفاده از آرماتورهای با مقاومت بالا، باعث کاهش مقدار آرماتور مصرفی شده و بر قیمت نهایی سازه و ساختمان تأثیرگذار خواهد بود.
- آرماتورهایی که مقاومت بالایی داشته باشند، نسبت به آرماتورهای معمولی، راحت‌تر در بین هم قرار می‌گیرند.
- درنهایت استفاده از این محصولات، باعث افزایش مقاومت ساختمان و ایمنی آن میشود.
مهم‌ترین تفاوت میان میلگرد معمولی و میلگرد با مقاومت بالا، نمودار تنش کُرنش است؛ به این منظور که، به هراندازه که مقاومت تسلیم بالاتر برود، مقاومت میلگرد بیشتر خواهد شد. در کشورهایی آمریکایی، آرماتورهایی با مقاومت بالا، دارای مقاومت تسلیم ۱۲۰ هستند؛ این در حالی است که در ژاپن، از آرماتورها با مقاومت تسلیم ۱۰۰ استفاده میشود.
آیا قیمت میلگرد و آرماتور باهم متفاوت است؟
تفاوت میلگرد و آرماتور، به قیمت آهن آن بازمی‌گردد. قیمت میلگرد متأثر از عوامل مختلفی است؛ از هزینه‌های ارز و دلار گرفته تا نفت خام، هزینه‌های حمل‌ونقل، اخبار اقتصادی و سیاسی و… همگی می‌توانند در قیمت نهایی میلگرد تأثیرگذار باشند.
آرماتور و میلگرد؛ نقش تعیین‌کننده آنها در تقویت استحکام بنا چیست؟
استفاده از میلگردهای مرغوب منجر به تولید آرماتورهایی با استحکام بالا میشود. هرچقدر که مقاومت آرماتورها بالاتر باشد، تراکم آنها در سازه کمتر میشود. در نتیجه انباشتگی و تراکم زیاد در سازه از بین می‌رود. مقدار مصالح مصرفی هم کمتر میشود و پروژه‌ها به‌شکل مقرون‌به‌صرفه‌تری مدیریت مالی خود را پیش خواهند برد.
آرماتورهایی که مقاومت زیادی دارند، راحت در بین یکدیگر قرار می‌گیرند و ایمنی بیشتری هم برای ساختمان به‌وجود می‌آورند. برای به‌کارگیری آرماتورهایی با مقاومت بالا، باید در مرحله نخست به سراغ میلگردهایی با این ویژگی بروید. میلگردهایی مقاومت مطلوب و بالایی دارند که مقاومت تسلیم خوبی داشته باشند. چنین مصالحی ناحیه تسلیمی غیرقابل تشخیص پیدا می‌کنند. نتیجه آن است که آرماتورهای تشکیل‌شده از چنین میلگردی هم بسیار مقاوم خواهند بود.
مقوله استحکام مصالح از مهم‌ترین حیطه‌های موجود در ساخت‌وساز است. هرگونه اهمال یا ناآگاهی در انتخاب و به‌کارگیری مصالح ایمن می‌تواند جان انسان‌ها را تهدید کند و فاجعه‌هایی به بار بیاورد.
انواع آرماتورها
میلگرد آرماتور (Rebar)
میلگرد آرماتور یا میلگرد فولادی، یکی از انواع رایج آرماتورهاست. آن به صورت میلگردهای استوانه‌ای با سطح خاردار تولید میشود. میلگردها در انواع مختلف قطرها و در طول‌های استاندارد قابل تهیه هستند. آرماتورهای میلگرد به طور عمده در سازه‌های بتنی، نمای ساختمانی، ساخت پل و ساختمان‌های صنعتی استفاده می‌شوند.
مش آرماتور (Wire Mesh)
مش آرماتور یا شبکه آرماتور، به صورت شبکه‌های فولادی تولید میشود که از میلگردهایی با دیامتر کمتر ساخته می‌شوند. این شبکه‌ها در ابعاد مختلف و با توالی میلگردهای افقی و عمودی قابل تهیه هستند. استفاده از مش آرماتور برای تقویت سطح‌های بتنی مانند کف‌ها، پی‌ها و سقف‌ها بسیار متداول است.
آرماتور پیچشی (Spiral Reinforcement)
آرماتورهای پیچشی به صورت میلگردهایی با قطر بزرگتر و شکل پیچیده‌ای صعودی تولید می‌شوند. آنها به صورت پیچشی در اطراف ستون‌ها و پایه‌های بتنی استفاده می‌شوند تا مقاومت سازه در برابر نیروهای چرخشی و لرزه‌ای افزایش یابد.
آرماتور خمشی (Bending Reinforcement)
آرماتورهای خمشی نیز به صورت میلگردهایی با شکل خمشی تولید می‌شوند. آنها در نواحی کششی و خمشی سازه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرند. آرماتورهای خمشی عموماً در بالا و پایین بالکن‌ها، بالا و پایین پله‌ها و در محل های پیوند بین دیوارها و ستون‌ها قرار می‌گیرند.
به طور کلی، آرماتورها به عنوان عناصر تقویت‌کننده در سازه‌های بتنی مورد استفاده قرار می‌گیرند. آنها با اشکال و طرح‌های متنوعی تولید می‌شوند تا نیروهای کششی را تحمل کنند و استحکام و مقاومت سازه‌ها را افزایش دهند. در عین حال، میلگردها یکی از انواع رایج آرماتورها هستند که به صورت استوانه‌ای با سطح خاردار تولید می‌شوند واز آنها در سازه‌های بتنی استفاده میشود. هدف استفاده از آرماتورها و میلگردها در سازه‌های بتنی، افزایش مقاومت و استحکام سازه در برابر نیروهای کششی است که بتن به تنهایی نمی‌تواند آنها را تحمل کند.