آقای جلیلی! امنیت و خلاقیت محصولی یک شبه نیستند

آفتاب نیوز:

این روزها که تنش در منطقه غرب آسیا رو به افزایش است و هر روز احتمال سرایت جنگ به کل منطقه و ظهور همه کشورها (خواه ناخواه) بیشتر می شود و منطقه به سمت نابودی کامل می رود. جنگ هنرمندان و اهالی رسانه به معنای جامع روایت رسانه ای چه نقشی دارند و در چه زمینه هایی می توانند ایفای نقش کنند؟

صبح امروز وحید جلیلی معاون فرهنگی سیددوسیما در مراسم افتتاحیه شهرک سینمایی پلیس گفت: امنیت زیربنای خلاقیت است و هنرمندان و اهل فکر و فرهنگ و هنر مدیون این زیرساخت هستند تا خلاقیت خود را ارائه دهند. “

به گزارش پایگاه اطلاع رسانی سیما وحید جلیلی در ادامه گفت: هیچ حوزه ای بهتر از حوزه امنیتی نیست که هنر و خلاقیت علمای کشور بتواند در آن خدمت کند.

وی ادامه داد: به همان اندازه که هنرمند از نعمت امنیت بهره می برد باید با فرهنگ سازی سنت های صحیح اسطوره ها و الگوها از آن برای امنیت استفاده کند.

امنیت فیزیکی و عینی کجاست؟

شاید گفته وحید جلیلی درست باشد. اما شما کدام هنرمندان هستید و کدام پلتفرم امنیتی؟ امنیت قطعاً ابعاد مختلفی دارد امنیت از سطح جسمی و روحی شروع می شود و به سطح روحی و روانی می رسد قطعاً کار یک هنرمند از نظر امنیت جسمانی کارساز نیست نمی توان ادعا کرد که هنرمندان و متفکران وقتی در امان هستند به خانه بیایند و به دستشویی بروند به خاطر چیزی یا عقیده ای که می گویند آسیبی به آنها نمی رسد و از در بیرون فرار نمی کنند یا به پیگرد قانونی یا زندان نمی روند. امن و حالا باید برای امنیت مردم بسازند یا برای امنیت روایت داشته باشند.

امنیت شغلی امکانی که برای بسیاری از هنرمندان رد شده است

امنیت مقوله پیچیده ای است که متأسفانه در این سال ها توسط افرادی مانند جلیلی و جبلی ساده شده و تعریف آن محدود به امنیت فیزیکی و عینی است در حالی که امنیت حتی در این سطح هم امنیت شغلی مربوط به دلبستگی است. آیا هنرمندی را می شناسید که آزادانه در مورد 10 سال آینده خود صحبت کند و بگوید که 10 سال دیگر در همان شغل خواهد بود و بدون دخالت ارگان ها و سازمان های دولتی و مستقل به کار خود ادامه می دهد؟ منظور از مداخله اجباری برای پذیرش سفارش بستگی به امور ارگان های بالاتر هنرمند دارد. در ایران هنرمند یا باید برای یک سازمان یا سازمان دولتی کار کند یا برای یک پروژه یا پروژه دولتی یا برای استقلال و معیشت خود باید از راه های دیگری غیر از هنرش درآمد داشته باشد و زندگی کند.

درک این موضوع کار سختی نیست آقایان جلیلی و جبلی می توانند لیست بلندبالایی از هنرمندانی را که به دلایل مختلف با صدا و سیما کار نمی کنند برشمارند بنابراین می توان شمارش کرد که برنامه های مختلف آنها چند هنرمند و تهیه کننده است. تشکل های مرتبط به دلیل تفاوت اندیشه های حزبی و گروه های 9 گانه در افق های بلندمدت و ملی بیکار بودند و امروزه متفاوت زندگی می کنند. این هنرمندان یا به نهاد یا سازمان دولتی دیگری پناه برده اند. یا کلاً هنر را کنار گذاشتند. البته هنرمندانی که دنیا را به شهرت رساندند معمولاً پلتفرم را رها می کردند و کسب و کار کوچکی راه می انداختند یا در تاکسی اینترنتی و… کار می کردند.

امنیت روانی؛ سانسور ترس و خودکشی پور احمد و قتل مهرجوی

امنیت روانی بحث بعدی است امنیت شغلی یک قسمت و امنیت روانی یک قسمت دیگر سانسور و سانسور دادن بخشی دیگر است که امنیت روانی هنرمندان را تحت تاثیر قرار می دهد بگویید مسئولان و نهادهای مسئول برای امنیت روانی چه کرده اند؟ علاوه بر هنرمندان دستگاه سانسور به تمام نهادهای عالی گسترش یافته و انواع رسانه ها را از نظارت و سانسور کتاب های حافظ سعدی و خاقانی گرفته تا سینمای عباس کیارستمی بدنام کرده است. به گفته آژانس های نظرسنجی سانسور نظارت و ریاضت اعتماد عمومی و سرمایه اجتماعی سیدهاواسیما را به پایین ترین سطح در طول زندگی خود کاهش داده است. آقایان جلیلی و جبلی می گویند سانسور به صدا و سیما لطمه وارد کرده و به امنیت روحی هنرمندان ضربه وارد کرده است.

آنها تصویر را بر اساس معیارهای هنری خود می سازند و هیچ نظارتی برای سانسور وجود ندارد. هیچ کس در هالیوود کنت ایستوود را سانسور نمی کند و به او نمی گوید که یک تک تیرانداز بساز او قهرمان خودش را پیدا کرده و خلق می کند همانطور که هیچ کس مانع از اجرای درخشان کریستین بیل نمی شود که به راحتی دستیار اول را بسازد کل دولت آمریکا

سال گذشته دو هنرمند درجه یک این دیار جان خود را از دست دادند کومرت پوراحمد خودکشی کرد و درویش مهرجوی و همسرش وحیده محمد ظفر در خانه خود به شکلی ظالمانه و معقول کشته شدند؟ آقایان برنامه های متعددی ساخته اند تا نشان دهند که از این حادثه هولناک متاثر شده اند و برای حفظ جان هنرمندان اقدامات لازم را انجام خواهند داد در حالی که خبر عدم امنیت جان آنها در رسانه ها منتشر شد. چند روز پیش پس از این قتل وحشیانه؟ آیا تاثیرات روانی این کشتارها بر هنرمندان (بدون ذکر قتل های زنجیره ای دهه 70) در برنامه ای محاسبه و ارزیابی شد و آیا برنامه ای برای این کار وجود داشت؟ تا این لحظه بهروز افخمی در عکسی بیرون از خانه مهرجوی ایستاده و می گوید قتل او کار صهیونیست هاست مشکلی را حل نمی کند. سانسور و ترس خلاقیت را خفه می کند و هر ذهن پویایی را مختل می کند.

هنرمندان بی هنر که سخت کار نمی کنند

البته هستند هنرمندانی که با مردان کار می کنند هرچند مستقل هستند اما افکاری نزدیک به تفکر فعلی حاکم بر نهادهای دولتی دارند و در چنین شرایطی آنچه می آفرینند همان چیزی است که می خواهند ساختار و همان هنرمندان هستند یکی از آنها داود میرباقی و دیگری ابراهیم حاتمکیه است. آنهایی که روی یک صف ایستادند و هنر قابل قبولی کردند هرچند هر دوی این آقایان سانسور شدند حداقل هر دو فیلم هایی داشتند که اکران نشد و توقیف شد. در مورد سایر مردان و زنان (اگرچه استعدادهایی وجود دارد) یا هنر آنها چندان به ارزش های هنری احترام نمی گذاشت و با هزینه های زیاد آثاری خلق می کردند اما سطحی بودند و فقط پول مردم را هدر دادند. خزانه یا بعد از مدتی خط آنها با ترکیب تغییر کرد. باید بگوییم که در سال های گذشته هنرمندان سنتی هم بودند (آقای فخیم زاده جعفری جوزجانی و…).

هالیوود به کلینت ایستوود فکر می کند

فکر مردان گالی و جبلی این است که به هالیوود نگاه کنند و ببینند چقدر برای امنیت سرزمینشان خلق می کنند اما توجهی ندارند که هنرمندان این سرزمین هر کاری می خواهند می کنند. می سازد هر نوع ترسی و در شرایطی که باید با معیارهای هنری خودشان به تصویر بکشند و نظارتی برای سانسور وجود ندارد. هیچ کس در هالیوود کلینت ایستوود را سانسور نمی کند و به او نمی گوید که یک تک تیرانداز بساز او قهرمان خودش را پیدا کرده و می سازد همانطور که هیچ کس مانع از ساختن معاون اول رئیس جمهور رئیس جمهور رئیس جمهور نمی شود و کل سیستم دولتی آمریکا هیچ کس نمی تواند بری لوینسون را از انجام کارش باز دارد و او می تواند “سگ را راه برود” و هر چه می خواهد بگوید. (این دو فیلم در هر مناسبت ضد آمریکایی حداقل چندین بار توسط رادیو و تلویزیون پخش می شود.)

نکته اینجاست. نمی شود پشت تریبون ایستاد و شعار داد و عمل نکرد نمی شود امنیت سال های گذشته را تامین کرد و در میدان امروز بود. اگر تعامل آقایان سازنده بود امروز اوضاع اینگونه نبود هنرمندان هم در مصدر نبودند و هنرمندان خانه نشین می شدند. در این روزهای سخت مدیران متوجه شده اند که تصویر و بیان برای هرکسی نیست و هر چقدر هم که پول و امکانات به افرادی بدهید که توانایی تولید ندارند نمی توانند انتظار تولید یکسانی داشته باشند. نمی خواهم به هنرمندانی اشاره کنم که با مدیران دولتی انگیزه دارند. اما نمی توان سریال مختار را به ده زبان ترجمه کرد و تا آخر دنیا پخش کرد آقای داود میرباقری در حضور ایشان تولید نکرده است. داود میرباقری اگرچه محصول تئاتر قبل از انقلاب است و در مکتبی دیگر بزرگ شده است اما به یک مکتب تبدیل شده است.

آزادی باعث خلاقیت می شود خلاقیت در لحظات سخت زمانی حاصل می شود که نیازها از قبل برآورده شوند و خلاقیت هنری محصول یک شبه نیست باید برای آن تلاش کرد و شرایط را برای ایجاد آن فراهم کرد.