چگونه آرتروز لگن با ورزش درمان می شود؟

آرتروز لگن یکی از شایع ترین مشکلات مفصلی است که بسیاری از افراد، به ویژه در سنین میانسالی و بالاتر با آن مواجه می شوند. این بیماری باعث درد، کاهش تحرک و اختلال در کیفیت زندگی می شود. خوشبختانه، مطالعات علمی نشان می دهند که ورزش های مناسب می توانند نقش بسیار مهمی در کاهش علائم و بهبود عملکرد لگن داشته باشند. در این مقاله، به بررسی روش های درمان آرتروز لگن با ورزش و راهنمایی های دکتر مهرداد منصوری پرداخته ایم.

---

آرتروز لگن چیست؟

آرتروز لگن یا استئوآرتریت لگن، یک بیماری مزمن مفصلی است که در آن غضروف مفصل لگن به تدریج تحلیل می رود. غضروف وظیفه کاهش اصطکاک و جذب ضربه در مفصل را دارد. با کاهش غضروف، استخوان ها با هم تماس مستقیم پیدا می کنند و باعث درد، خشکی و التهاب می شوند.

علائم شایع آرتروز لگن عبارتند از:

• درد در ناحیه کشاله ران یا لگن که به ران و زانو منتشر می شود

• خشکی مفصل، به ویژه بعد از استراحت طولانی

• کاهش دامنه حرکتی لگن

• احساس سفتی هنگام حرکت

دکتر مهرداد منصوری تأکید می کند که تشخیص به موقع و درمان مناسب می تواند روند بیماری را کند کرده و کیفیت زندگی را بهبود بخشد.

---

نقش ورزش در درمان آرتروز لگن

ورزش یکی از مهم ترین و مؤثرترین روش های غیرجراحی برای مدیریت آرتروز لگن است. برخلاف تصور رایج که بیماران باید از فعالیت بدنی اجتناب کنند، ورزش های مناسب می توانند:

• عضلات اطراف لگن و ران را تقویت کنند

• انعطاف پذیری مفصل را افزایش دهند

• درد و التهاب را کاهش دهند

• تعادل و ثبات بدن را بهبود بخشند

• از پیشرفت سریع آرتروز جلوگیری کنند

دکتر مهرداد منصوری معتقد است که ترکیبی از تمرینات تقویتی، کششی و هوازی، بهترین نتایج را در کنترل علائم آرتروز لگن به همراه دارد.

---

انواع ورزش های مناسب برای آرتروز لگن

ورزش هایی که برای بیماران مبتلا به آرتروز لگن توصیه می شوند، معمولاً کم فشار و هدفمند هستند. در ادامه مهم ترین دسته های این تمرینات آورده شده است:

1. ورزش های هوازی کم فشار

ورزش های هوازی باعث افزایش جریان خون به مفاصل و کاهش درد می شوند. از جمله ورزش های هوازی کم فشار می توان به موارد زیر اشاره کرد:

• پیاده روی سبک: انجام پیاده روی کوتاه و منظم به تقویت مفصل و کاهش درد کمک می کند.

• شنا و آب درمانی: فشار وزن بدن در آب کاهش می یابد و مفاصل کمتر تحت فشار قرار می گیرند.

• دوچرخه سواری ثابت: به تقویت عضلات ران و لگن بدون ایجاد فشار زیاد بر مفصل کمک می کند.

2. تمرینات تقویتی

تقویت عضلات اطراف لگن باعث کاهش فشار مستقیم روی مفصل می شود. مهم ترین تمرینات تقویتی شامل:

• تمرینات کشاله ران و باسن: مانند پل زدن (Hip Bridge) که باعث تقویت عضلات گلوتئوس می شود.

• تمرینات ران و چهارسر ران: مانند بلند کردن پا در حالت خوابیده یا نشسته.

• تمرینات هسته بدن: تقویت عضلات شکم و کمر باعث ثبات بهتر لگن و کاهش درد می شود.

3. تمرینات کششی و انعطاف پذیری

کشیدن عضلات لگن و ران باعث حفظ دامنه حرکتی مفصل و کاهش خشکی می شود. تمرینات مهم شامل:

• کشش همسترینگ: کشش عضلات پشت ران که می تواند درد زانو و لگن را کاهش دهد.

• کشش عضلات خم کننده لگن: کمک به باز شدن لگن و افزایش انعطاف پذیری.

• کشش عضلات باسن و گلوتئوس: کاهش تنش در مفصل و بهبود حرکات روزمره.

4. تمرینات تعادلی

تمرینات تعادلی باعث بهبود هماهنگی بدن و کاهش خطر سقوط می شوند، که در افراد مبتلا به آرتروز لگن بسیار اهمیت دارد:

• ایستادن روی یک پا با حمایت از صندلی

• استفاده از توپ تعادلی برای تمرینات ایستاده

• حرکت های هماهنگی و تعادلی در آب

---

برنامه تمرینی پیشنهادی برای آرتروز لگن

دکتر مهرداد منصوری توصیه می کند بیماران مبتلا به آرتروز لگن یک برنامه تمرینی منظم و تدریجی را دنبال کنند. نمونه برنامه زیر می تواند شروع خوبی باشد:

روزانه ۲۰–۳۰ دقیقه:

1. گرم کردن (۵ دقیقه): پیاده روی سبک یا حرکات کششی ساده

2. تمرینات هوازی (۱۰–۱۵ دقیقه): دوچرخه ثابت یا شنا

3. تمرینات تقویتی (۵–۱۰ دقیقه): پل زدن، بلند کردن پا، تمرینات عضلات شکم

4. کشش و انعطاف پذیری (۵ دقیقه): کشش همسترینگ، باسن و خم کننده لگن

مهم است که شدت تمرینات تدریجی افزایش یابد و در صورت درد شدید یا تورم مفصل، ورزش متوقف شود.

---

نکات مهم برای انجام ورزش در آرتروز لگن

برای اینکه ورزش تاثیر مثبت داشته باشد، رعایت نکات زیر ضروری است:

1. شروع تدریجی: از تمرینات سبک شروع کرده و به تدریج شدت و مدت زمان را افزایش دهید.

2. کنترل درد: کمی درد طبیعی است، اما درد شدید و ناگهانی نشانه آسیب است و باید ورزش متوقف شود.

3. استفاده از وسایل کمکی: مانند عصا یا کفش های مناسب برای کاهش فشار روی مفصل.

4. پیروی از برنامه منظم: تمرینات منظم باعث کاهش پیشرفت بیماری و بهبود عملکرد می شوند.

5. مشورت با متخصص: قبل از شروع هر برنامه ورزشی، مشاوره با پزشک یا فیزیوتراپیست الزامی است. دکتر مهرداد منصوری تأکید می کند که برنامه ورزشی باید با توجه به شدت آرتروز و شرایط فرد تنظیم شود.

---

ورزش و پیشگیری از پیشرفت آرتروز لگن

ورزش نه تنها در کاهش درد و بهبود عملکرد مفصل مؤثر است، بلکه می تواند از پیشرفت بیماری نیز جلوگیری کند. عضلات قوی و مفصل انعطاف پذیر، فشار مستقیم روی غضروف را کاهش داده و باعث می شوند فرد مدت طولانی تری بدون درد زندگی کند.

مطالعات نشان داده اند افرادی که ورزش منظم دارند، احتمال نیاز به جراحی تعویض مفصل لگن کمتر است. بنابراین ورزش به عنوان یک ابزار پیشگیرانه نیز بسیار اهمیت دارد.

---

ورزش و کاهش درد در فعالیت های روزمره

یکی از مزایای مهم ورزش در آرتروز لگن، کاهش درد در انجام فعالیت های روزمره مانند:

• راه رفتن طولانی

• بالا و پایین رفتن از پله

• نشستن و برخاستن از صندلی

با تقویت عضلات و افزایش انعطاف پذیری مفصل، حرکات روزمره آسان تر و کم دردتر می شوند. دکتر مهرداد منصوری می گوید: «بسیاری از بیماران بعد از چند هفته انجام منظم ورزش متوجه کاهش قابل توجه درد در کارهای روزانه می شوند.»

---

ورزش در ترکیب با سایر روش های درمانی

ورزش اغلب به همراه روش های دیگر درمان آرتروز لگن انجام می شود تا بهترین نتیجه حاصل شود. این روش ها شامل:

• فیزیوتراپی: تکنیک های دستی و حرکات اصلاحی که مفصل را آماده ورزش می کنند

• دارودرمانی: استفاده از داروهای ضدالتهاب یا مسکن ها در صورت نیاز

• کاهش وزن: کاهش فشار روی مفصل لگن

• استفاده از وسایل حمایتی: مانند عصا یا بریس ها

این ترکیب باعث می شود ورزش تأثیر بیشتری داشته باشد و روند درمان بهینه شود.

---

اشتباهات رایج در ورزش برای آرتروز لگن

برخی بیماران به دلیل عدم آگاهی، اشتباهاتی در ورزش دارند که می تواند وضعیت مفصل را بدتر کند:

1. انجام تمرینات با شدت زیاد: فشار زیاد روی مفصل باعث افزایش التهاب می شود.

2. بی حرکتی طولانی: اجتناب کامل از حرکت، مفصل را سفت تر و دردناک تر می کند.

3. تمرینات نامناسب: برخی ورزش ها مانند دویدن شدید یا پریدن ممکن است برای آرتروز لگن مضر باشند.

4. عدم مشورت با پزشک: بدون برنامه تخصصی، احتمال آسیب دیدن مفصل بالا می رود.

دکتر مهرداد منصوری تأکید دارد که برنامه ورزشی باید فردی و مطابق با وضعیت بیمار طراحی شود.

---

نقش مشاوره تخصصی دکتر مهرداد منصوری

دکتر مهرداد منصوری، متخصص ارتوپدی و جراحی مفصل، در درمان آرتروز لگن تأکید زیادی بر ورزش درمانی دارد. او معتقد است که هر بیمار نیاز به ارزیابی دقیق و برنامه ورزشی شخصی دارد. مراجعه به متخصص باعث می شود:

• شدت و نوع آرتروز مشخص شود

• برنامه ورزشی مناسب و ایمن طراحی شود

• پیشرفت بیماری تحت نظر پزشک کنترل شود

• ترکیب درمان های دارویی و غیردارویی بهینه شود

---

نتیجه گیری

آرتروز لگن یک بیماری شایع اما قابل کنترل است. ورزش های مناسب می توانند:

• درد و خشکی مفصل را کاهش دهند

• عضلات اطراف لگن را تقویت کنند

• انعطاف پذیری و ثبات مفصل را افزایش دهند

• از پیشرفت سریع بیماری جلوگیری کنند

ترکیب ورزش هوازی، تمرینات تقویتی، کششی و تعادلی بهترین نتیجه را به همراه دارد. رعایت نکات ایمنی، شروع تدریجی و مشورت با دکتر مهرداد منصوری باعث می شود ورزش به ابزاری مؤثر و ایمن برای درمان آرتروز لگن تبدیل شود.

با انجام منظم ورزش، بیماران می توانند کیفیت زندگی خود را بهبود بخشیده و استقلال و فعالیت های روزمره را بدون درد تجربه کنند.

---