حقوق کیفری + انواع جرایم کیفری مجازات انواع جرایم کیفری
حقوق کیفری
در تعریف حقوق کیفری این گونه باید بیان داشت که حقوق کیفری ، حقوقی است که به انواع جرایم کیفری و نحوه مجازات آن ها بر طبق قانون مجازات اسلامی می پردازد. حقوق کیفری به دو صورت عمومی و اختصاصی در خصوص جرایم کیفری می باشد که به شکل عمومی به قوانین کلی و مشترک جرایم و مجازات ها بدون آن که به بررسی جرم خاصی بپردازد ، اشاره دارد . حقوق کیفری عمومی درباره اقسام جرم به شکل کلی و مسئولیت کیفری آن ها و مجازات که به دنبال آن جرم برای فرد در قانون وجود دارد می پردازد .
حقوق کیفری اختصاصی بر خلاف حقوق عمومی ،یک جرم را به صورت اختصاصی از نظر قانون مجازات اسلامی مورد بررسی قرار می دهد و در خصوص مجازات آن جرم کیفری صحبت می نماید مانند : جرایم علیه اشخاص مانند قتل .
انواع جرایم کیفری از حیث قانون
در ابتدا برای آشنایی و درک بیشتر عناصر جرم باید تعریفی از خود جرم از حیث قانون مجازات اسلامی داشته باشیم:
جرم از نظر قانون مجازات اسلامی به هر فعل یا ترک فعلی گفته می شود که برای آن مجازاتی تعیین شده باشد علت این که قانون گذار برای یک سری از رفتار و اعمال را جرم انگاری کرده است ، به جهت حفظ نظم عمومی جامعه می باشد چرا که حفظ امنیت به هر صورت اهمیت زیادی دارد که باید مورد توجه قرار گیرد .
جرایم کیفری در قانون مجازات اسلامی به سه عنصر تقسیم شده اند :
- عنصر مادی جرایم کیفری : یعنی جرم به صورت یک عمل فیزیکی رخ داده باشد .
- عنصر قانونی جرایم کیفری : یعنی عمل ارتکابی از حیث قانون جرم باشد .
- عنصر معنوی جرایم کیفری: یعنی فردی که مرتکب جرم کیفری می شود ، باید قصد و نیت لازم مجرمانه را داشته باشد .
تمامی این سه عنصر در تحقق جرم باید وجود داشته باشند ، تا بتوان آن را جرم دانست و مجازات برای آن در نظر گرفت .
عنصر معنوی جرم ناظر به دو حالت عمدی و غیر عمدی بودن جرم از حیث قانون می باشد که به آن در ادامه خواهیم پرداخت :
- عمدی بودن جرم : عمدی بودن جرم به این معناست که ، فردی که مرتکب جرم می شود قصد فعل و قصد نتیجه را باهم داشته باشد . یعنی علاوه بر این که قصد انجام آن عمل مجرمانه را دارد به صرف انجام آن عمل می خواهد به نتیجه خاص و مورد نظر خود دست پیدا کند . به طور مثال : زمانی که فردی را مورد ضرب و شتم قرار می دهد می خواهد به واسطه این ضرب و شتم فرد آسیب ببیند .
- غیر عمدی بودن جرم : غیر عمدی بودن جرم خود به دو حالت شبه عمد و خطای محض تقسیم می شود . در تعریف این دو نوع جرم به صورت مجزا باید این گونه بیان داریم که در شبه عمد فرد قصد فعل را دارد ولی قصد نتیجه را ندارد . به طور مثال : فرد قصد ضرب و شتم جهت کشتن فرد را ندارد و نمیخواهد مرتکب این جرم بشود، ولی با این عمل باعث مرگ او می شود که آن را جرم شبه عمد می نامند .
خطای محض حالتی هست که فرد نه قصد فعل و نه قصد نتیجه را دارد مانند حالتی که فرد به شکار رفته است و تیری رها می نماید به گمان این که هیچ کس در آن منطقه نیست و تیر به فردی برخورد می نماید در این جا جرم ارتکابی حالت خطای محض دارد .
مجازات کیفری چیست و بر چه اساسی تعیین می شود ؟
- اولین رکن در بحث مجازات و تعیین آن قانونی بودنآن است ،یعنی مجازات تعیین شده باید بر طبق قانون مجازات اسلامی باشد و زمانی که مراجع قضایی حکم به مجازات کیفری می دهند باید حکم صادر شده مطابق با قانون باشد .
.2دومین رکن در بحث مجازات و تعیین آن شخصی بودن آن است ، یعنی مجازات تعیین شده صرفا باید نسبت به فرد مرتکب حکم داده شود ، یعنی نباید فرد دیگری را به صرف نسبت فامیلی با کسی که مرتکب جرم شده ، مورد محاکمه قرار دهند .
هر چند در قانون در برخی موارد مسئولیت عاقله مطرح است . به طور مثال : حالتی که شخص مرتکب قتل غیر عمد می شود و باید مجازات آن را نوع دیه پرداخت کند ، اگر خود دارای تمکن مالی نباشد عاقله مرتکب جرم که بستگان ذکور نسبی پدری و مادری یا پدری هستند باید دیه او را پرداخت کنند .
3.سومین رکن در بحث مجازات و تعیین آن متناسب بودن آن است ، یعنی زمانی که مرجع قضایی می خواهد حکم به مجازات شخص دهد، باید حکمی متناسب با خصوصیات مرتکب دهد و مجازات در نظر گرفته باید همان مجازاتی باشد که برای افراد مشابه آن فرد و جرم در نظر می گیرد که کم تر و یا بیشتر نباشد .
انواع مجازات کیفری از حیث قانون مجازات اسلامی
مجازات کیفری از نظر قانون مجازات اسلامی در خصوص جرایم کیفری به چهار نوع تقسیم می شود :
حدود ، قصاص ، دیات و تعزیرات
- حدود
حدود به آن دسته از مجازات هایی گفته می شود که مقدار آن توسط شرع مشخص شده است و قانون گذار نمی تواند در مقدار آن تغییری ایجاد کند .
- قصاص
قصاص به آن دسته از مجازات هایی گفته می شود که در خصوص جنایات عمدی بر نفس یعنی قتل ، جنایت بر اعضا و منافع حکم داده می شود .
- دیات
دیات به آن دسته از مجازات هایی گفته می شود که در خصوص جرایم غیر عمدی بر نفس ، اعضا و منافع حکم داده می شود و در صورتی که جنایت عمدی بر نفس منجر به قصاص نشود دیه مشخص می شود.
- تعزیرات
تعزیرات به آن دسته از مجازات هایی گفته می شود که مقدار آن توسط شرع مشخص نشده و قانون مجازات، میزان آن را مشخص می کند . در واقع در بحث تعزیرات و مجازات های آن مرجع قضایی وضعیت شخص مجرم را نیز در نظر می گیرد ، از حیث این که او چه انگیزه ای داشته و چند مرتبه مرتکب جرم شده است .
انواع جرایم کیفری
در این جا چند نوع از جرایم کیفری را نام برده و دو نوع از این جرایم کیفری را به اختصار توضیح می دهیم :
- جرم سرقت
- جرایم سیاسی
- جرم کلاهبرداری
- جرم جعل
- جرم ارتشا
- جرم پولشویی
- جرایم سایبری
- جرم اختلاس
سرقت : طبق ماده 265 قانون مجازات اسلامی هر گاه کسی مال متعلق به غیر را برباید مرتکب جرم سرقت شده است .
حال این سرقت می تواند توسط اشخاص حقیقی که در جامعه هستند و هم توسط اشخاص حقوقی یعنی شرکت ها رخ دهد ، در بحث سرقت هم سه عنصر مشترک بیان شده مادی ، معنوی و قانونی جرم باید وجود داشته باشند تا مرجع قضایی آن عمل انجام شده را سرقت بداند .
کلاهبرداری : کلاهبرداری در قانون ایران به حالتی گفته می شود که شخص مورد نظر از راه های متقلبانه اقدام به فریب دادن فردی نماید و آن فرد با رضایت و اختیار خود بدون هیچ گونه اجبار و اکراهی آن عمل مورد نظر شخص کلاهبردار را انجام بدهد . در خصوص پرونده های کلاهبرداری نیز میتوانید از وکیل کلاهبرداری کمک بگیرید
مراجع صالح به رسیدگی جرایم کیفری
به مراجع قضایی صالح به رسیدگی به جرایم کیفری ، دادگاه های کیفری و جزایی می گویند که خود این دادگاه های کیفری به قسمت های مختلفی تقسیم می گردند :
- دادگاه کیفری یک
- دادگاه کیفری دو
- دادگاه انقلاب
- دادگاه اطفال و نوجوانان
- دادگاه نظامی
بهترین وکیل کیفری در تهران
شما می توانید در خصوص مشکلات پیش آمده ناشی از دعاوی کیفری با وکیل کیفری متخصص در امور مربوط به جرایم کیفری و جزایی با موسسه حقوقی که به کلیه قوانین و حقوق مربوط به این حوزه اشراف و آگاهی دارد مشاوره داشته باشید و در صورت نیاز با انعقاد قرارداد وکالت از وکیل کیفری متخصص اینجا که در این حوزه یاری بطلبید چرا که انتخاب وکیل پایه یک دادگستری درست در زمینه جرایم کیفری می تواند بهترین تصمیم برای رسیدن به حق شما باشد.
منبع : فرهنگ تفاهم