آیا ماستیت خطرناک است؟
ماستیت عفونی بیماری است که بیشتر در زمان شیردهی اتفاق میافتد. مهمترین دلایل ابتلا به این بیماری عبارت است از:
- ورود باکتریهای مضر دهان کودک به مجرای شیر در پستان مادر؛
- ابتلا به نوعی سرطان به نام کارسینومای التهابی؛
- ابتلای مادر به دیابت و یا بیماریهای مزمن مثل ایدز و یا نقص سیستم ایمنی بدن؛
- شیر ندادن کامل به نوزاد که باعث مسدود شدن مجاری میشود؛
- وجود ترک در نوک پستان که راه ورود میکروبها را باز میکند.
درد پستان ناشی از ماستیت عفونی تنها یکی از علائم این بیماری است. در صورتی که به موقع درمان نشود عفونت به سراسر پستان میرسد و باعث ابتلا به تب بسیار شدید میشود. حتی تهوع و استفراغ هم در نتیجه این بیماری ایجاد میشود که مانع از تاثیرگذاری داروهای آنتیبیوتیک بر روی باکتریهای عفونی است.
اگر رگهای قرمز به سمت بازو و قفسه سینه گسترش پیدا کند، نشانه شدت یافتن این بیماری است. در ماستیت شدید حتی فرد به سرگیجه و غش هم مبتلا میشود. درمان به موقع التهاب و عفونت پستان ضرورت دارد تا این بیماری به تبدیل نشود.
درمان ورم پستان اغلب با کمک داروهای آنتیبیوتیک انجام میشود. در چنین مواقعی پزشکان حتی برای نوزاد هم آنتی بیوتیک تجویز میکنند. همانطور که گفتیم یکی از دلایل ابتلا به این بیماری ممکن است وجود یک باکتری مضر در بدن نوزاد باشد.
با مصرف آنتیبیوتیکها علائم بیماری ماستیت عفونی بعد از دو روز رو به کاهش میگذارد. البته باید دوره درمان کامل شود تا به طور کامل علائم از بین بروند. همچنین برای اینکه از میزان درد ناشی از ماستیت کم شود، پزشکان داروهای مسکن را هم برای بیمار تجویز میکنند.
هر کسی که به بیماری ماستیت غیر شیردهی و یا در دوران شیردهی مبتلا میشود، لازم است تا علاوه بر مصرف داروهای پزشک، مراقبتهای لازم را هم به عمل آورد. بیتوجهی به این توصیهها مدت زمان درمان را طولانیتر میکند. این توصیهها عبارتنداز:
- در طی مدت درمان زیاد مایعات بنوشید و استراحت کافی داشته باشید. مایعات با افزایش تعداد دفعات ادرار، به دفع باکتریها و عوامل عفونت ماستیت از بدن کمک میکند.
- در زمان شیر دادن به نوزاد، هر بار شیر پستان را به طور کامل تخلیه کنید. حتی اگر نوزاد میلی به خوردن شیر ندارد، بهتر است شیر اضافه را تخلیه کنید.
- شیردادن به نوزاد را متوقف و یا مدت آن را کم نکنید. این کار باعث کاهش شیر میشود و بهبود را طولانیتر میکند. برای افزایش شیر میتوانید عرق رازیانه میل کنید.
- استفاده از کمپرس گرم برای تسکین درد سینه میتواند در طول بیماری موثر باشد.
- همچنین در یک لگن تمیز آب گرم بریزید و با خم شدن سینه خود را در آن قرار دهید. خیس کردن سینه با آب گرم باعث تسکین درد میشود.
- از سوتین و یا تاپهای تنگ استفاده نکنید.
- مرتب سینهها را با آب و صابون بشویید تا مانع از ورود باکتریهای مضر به داخل مجاری خروج شیر شوید.
آیا شیر دادن به نوزاد خطری ندارد؟
جالب است بدانید که ماستیت گرانولوماتوز باعث آلوده شدن شیر مادر نمیشود. بنابراین دلیلی برای شیر ندادن به نوزاد نیست. هر چند در زمان ابتلا به این بیماری التهابی مادر باید درد زیادی را متحمل شود، اما با مصرف داروهای مسکن (تجویز پزشک) میتوانید شیردهی را آسان کنید.
از سوی دیگر شیر دادن هم به بهبود وضعیت ماستیت عفونی کمک زیادی میکند. با خروج شیر از پستان، این بیماری رفتهرفته بهبود مییابد. در حالی که ممانعت از این کار باعث تشدید وضعیت بیماری میشود.
بعد از بهبودی کامل بیماری ماستیت، احتمال بازگشت آن وجود دارد. بنابراین برای اینکه از بروز این بیماری عفونی پیشگیری کنید، لازم است تا چند توصیه مهم را مدنظر قرار دهید:
- مدام پستانها را برای شیردهی به نوزاد عوض کنید تا سینه به طور کامل تخلیه شود.
- تا زمانی که نوزاد به غذا خوردن بیفتد، شیردهی را ادامه دهید.
- ساعات بین شیردهی نوزاد را طولانی نکنید (هر دو ساعت یکبار).
- قبل از شیردهی پستانها را با آب گرم بشویید تا عبور شیر از مجراها آسانتر شود.
- برای اینکه دوره شیردهی را تمام کنید، باید به تدریج این کار را انجام دهید. پایاندهی یکباره باعث احتمال برگشت ماستیت میشود.
در پایاناین بیماری اولین بار در سال 1972 شناخته شد، میزان شیوع آن در میان خانم ها تاکنون به درستی مورد مطالعه قرار نگرفته است. با اینکه در میان زنان در تمام کشورها دیده میشود اما در میان نژادهای لاتین و آسیاییها بیشتر دیده شده است.
این بیماری بیشتر در زنانی که در سنین باروری قرار دارند دیده میشود، در برخی موارد ممکن است پس از سن یائسگی هم دیده شود.
علت ایجاد ماستیت گرانولوماتوز
این بیماری در دستهی بیماریهای ایدیوپایتک قرار دارد، بدین معنی که علت اصلی بروز آن ناشناخته میباشد. اما برخی از عواملی که ممکن است در ایجاد آن دخیل باشند عبارتند از:
- پاسخ ایمنی بدن در مقابل مصرف استروئيدها
- در برخی مطالعات ارتباطی بین شیردهی و بروز این بیماری دیده شده است.
- هرگونه ضربه یا عفونت موضعی که به اپیتلیوم مجرا آسیب وارد کند.
- داروهای ضد بارداری خوراکی
- پارگی کیستهای سینه (پارگی کیستهای سینه میتواند منجر به تورم و تشکیل آبسه نیز شود)
علائم بیماری ماستیت گرانولوماتوز
این بیماری با یک توده دردناک و بزرگ در سینه آغاز میشود، در اغلب موارد زخم، تغییر رنگ و آبسههایی نیز دیده میشود، به طور کلی علائم شایع این بیماری عبارت است از:
- تودهای در سینه که سفت میباشد.
- در اکثر موارد فقط یک سینه را درگیر مینماید.
- ممکن است در کل سینه پخش شده باشد یا اینکه فقط یک منطقه کوچک را درگیر نماید.
- درد و تورم در ناحیه زیر بغل
- ترشح از سینه
- لنفادنوپاتی (تورم شدید غدد لنفاوی)
تشخیص بیماری ماستیت گرانولوماتوز
- در مرحله اول پزشک متخصص با معاینهی فیزیکی و گرفتن شرح حال بیمار میتواند به تشخیص اولیه برسد و سپس جهت اطمینان آزمایش و تستهای اختصاصی را درخواست نماید.
- (در تصاویر ماموگرافی چگالیهای نامتقارن کانونی و ضخیم شدن پوست مشاهده میشود)
- سونوگرافی (ناهمگنی پارانشیمی، توده نامنظم و هیپواکوئیک که با گسترش لولهای همراه است در تصاویر سونوگرافی دیده میشود)
- همان طور که پیشتر اشاره کردیم در مواردی ممکن است تصاویری که از این بیماری به دست میآید مشابه تودههای بدخیم سرطان سینه باشد. بنابراین جهت بررسیهای بیشتر، تشخیص دقیق، انتخاب روش درمان درست و جلوگیری از ماسکتومیهای غیرضروری پیشنهاد میشود که هیستوپاتولوژی (بررسی کامل نمونههای بافتی در زیر میکروسکوپ) نیز انجام شود.
آیا ماستیت گرانولوماتوز خطرناک است؟
این بیماری اگر به موقع تشخیص داده شود، طول دوره درمان آن بسیار کوتاه است. اما در صورتی که برای درمان دیر اقدام کنید، دره درمان آن به طول می انجامد.
درست است که این بیماری باعث عفونت والتهاب در پستان می شود اما با این وجود مانعی برای شیردهی ایجاد نمی کند. تنها مسئله اینست که هنکام شیر دادن ممکن است درد زیادی احساس کنید.
عفونت ممکن است باعث تب شدید در بیمار شود و اگر به موقع درمان نشود در سراسر پستان پخش خواهد شد.
برای تشخیص به موقع ماستیت عفونی میتوانید به مراجعه کنید. همانطور که پیشتر اشاره کردیم ماستیت یک بیماری قابل درمان است و البته به شرط اینکه سریعا برای تشخیص و درمان اقدام کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر درباره این مرکز میتوانید بگیرید.
ماستیت گرانولوماتوز (GM) یک بیماری التهابی پستان بسیار نادر با منشا ناشناخته است که زنان در سنین باروری با سابقه شیردهی را تحت تاثیر قرار می دهد. معمولاً به عنوان یک توده سینه در حال بزرگ شدن ظاهر می شود که می تواند تا حد زیادی را بروز دهد.
ماستیت گرانولوماتوز می تواند با یا بدون وجود عفونت رخ دهد. با پیشرفت آن ممکن است باعث تشکیل آبسه سینه شود که یک تجمع موضعی چرک در بافت پستان است. اگر چه این بیماری جزو نیست اما درد های مزمن و علائم آزار دهنده ای برای فرد دارد.
درد پستان ناشی از ماستیت گرانولوماتوز عفونی تنها یکی از علائم این بیماری است. در صورتی که به موقع درمان نشود عفونت به سراسر پستان میرسد و باعث ابتلا به تب بسیار شدید میشود. همچنین ممکن است تهوع و استفراغ در نتیجه این بیماری ایجاد میشود که مانع از تاثیرگذاری داروهای آنتیبیوتیک بر روی باکتریهای عفونی است. درمان به موقع التهاب و عفونت پستان ضرورت دارد تا این بیماری به آبسه شدید تبدیل نشود.
بیماری ماستیت گرانولوماتوز بدخیم:
گرانولوماتوز باعث ایجاد توده دردناک اما غیر سرطانی در پستان می شود. لذا شرایط بدخیم سرطانی در این بیماری مشاهده نمیشود.
علائم رایج ماستیت گرانولوماتوز:
هیچ راهی برای پیش بینی اینکه چه زمانی علائم ممکن است شدیدتر شوند وجود ندارد. اینکه چه چیزی باعث این التهاب مزمن و اپیزودیک سینه می شود، همچنان ناشناخته است. علائم تا حدودی شبیه به بیماری هایی مانند آرتریت روماتوئید، لوپوس، و بیماری التهابی تیروئید (به عنوان مثال، تیروئیدیت گریوز یا هاشیموتو) است که در آن سلول های التهابی بدن به جای باکتری یا قارچ به بافت خود واکنش نشان می دهند و به آن حمله می کنند. شایعترین علائم آن عبارتند از:
- درد
- تورم یا بزرگ شدن سینه
- قرمزی، تورم، حساسیت، یا احساس گرما در سینه
- خارش روی بافت سینه
- بزرگ شدن
- بریدگی یا زخم کوچک در نوک پستان یا روی پوست سینه
- تب
- این امکان وجود دارد که علائم ماستیت گرانولوماتوز با علائم سایر بیماری ها اشتباه گرفته شود. برخی از سرنخها از تاریخچه بیمار و معاینه فیزیکی میتواند به تشخیص ماستیت گرانولوماتوز از سایر بیماریهای پستان کمک کند.
- سرطان سینه التهابی (IBD): این بیماری تهاجمی پوست را نیز تحت تأثیر قرار می دهد، اما اغلب با بزرگ شدن سینه آسیب دیده همراه است و می تواند پوست سینه را مانند پوست پرتقال (ضخیم شده توسط مایع لنفاوی) جلوه دهد. پوست IBD اغلب قرمز روشن تر و لکه دارتر از پوست ماستیت گرانولوماتوز است، البته نه همیشه. IBD می تواند با غدد لنفاوی متورم در زیر بغل در همان سمت سینه آسیب دیده همراه باشد.
- سلولیت پستان: این عفونت پوست سینه توسط باکتری هایی ایجاد می شود که به طور طبیعی روی پوست انسان هستند مانند استاف اورئوس. پوست اغلب قرمز روشن با زخم های باز کمتر از ماستیت گرانولوماتوز است.
- : عفونت شدیدتر پستان. یک حفره پر از چرک در سینه باعث تورم، درد، تب و ضعف عمومی می شود. این ترشحات معمولاً غلیظ تر و به شدت زردتر از ترشحات ماستیت گرانولوماتوز است.
بهترین راه برای تشخیص GM، تصویربرداری است، معمولا سونوگرافی پستان و بیوپسی با هدایت تصویر. رادیولوژیست اغلب می تواند تفاوت های ظریف را در سونوگرافی بین خلط التهابی، یک تومور سرطانی یا یک توده چرک در پستان تشخیص دهد. تشخیص با نمونه برداری از بافت با استفاده از تفنگ بیوپسی سوزنی هسته ای نهایی می شود. سپس آسیب شناسان این بافت را در آزمایشگاه با میکروسکوپ تجزیه و تحلیل می کنند. GM زمانی تشخیص داده می شود که سلول های التهابی مرتبط با گرانولوم را ببینند. گاهی اوقات، شرایط دیگر – به عنوان مثال سل یا سارکوئیدوز – می تواند باعث شود بافت زیر میکروسکوپ به این شکل به نظر برسد، بنابراین آزمایشاتی بر روی بیماران برای رد این موارد انجام می شود.
درمان ماستیت گرانولوماتوز از آنتی بیوتیک تا یک عمل جراحی جزئی متغیر است. اجتناب از دخانیات، کاهش وزن و کنترل دیابت می تواند کمک کننده باشد. درمانها التهاب بیش فعال بدن را آرام میکنند و با دو تا سه قرص ایبوپروفن بدون نسخه هر شش ساعت شروع میشوند. اگر ثابت شود که این دارو کافی نیست، از داروهای ضد التهابی قویتر مانند استروئیدها (معمولاً یک دوره 30 روزه، یک قرص در روز) یا تزریق استروئید استفاده میشود.
- بسته به نوع درمان و نیاز یا عدم نیاز به آنتی بیوتیک ممکن است از دو تا چند روز (طول دوره درمان آنتی بیوتیک) زمان لازم باشد. اما معمولا علائم پس از دو روز کاهش می یابد.
- کنار آمدن با این واقعیت که این علائم چرخه ای اغلب برای مدتی باقی می مانند، می تواند دشوار باشد.
همراه با یکی از روشهای افزایش حجم، بالا بردن و خوش فرم نمودن سینه است. این جراحی توسط دکتر سید محمدرضا حکیمیان در اصفهان قابل انجام است. لطفا جهت کسب اطلاعات بیشتر با شماره تلفن اقدام فرمایید.