نرخ مبادله، اسپرد، اهرم و مفاهیم اساسی فارکس

فارکس همان معامله ارز است و در واقع خود کلمه فارکس مخفف عبارت foreign exchange است. با این تفاوت که فارکس بازاری بین‌المللی است که امروزه با فراگیر شدن معاملات آنلاین، شما ۲۴ ساعت شبانه‌روز شما به آن دسترسی دارید. یکی از اولین گام‌ها انتخاب بروکر و همچنین انتخاب حساب معاملاتی است. قبل از این کار باید با یک سری مفاهیم بنیادی آشنا باشید تا بتوانید به درستی بروکر یا کارگزار را انتخاب کنید، تصمیم بگیرید که چه نوع حساب معاملاتی مناسب شما است، و گام‌های ابتدایی را بردارید. در این مطلب به مفاهیمی مانند اهرم یا لورج، مارجین، نرخ مبادله، پیپ، لات و دیگر چیزهایی می‌پردازیم که در اولین قدم نیاز به دانستن آنها دارید.

? ??  مطلب پیشنهادی:

نرخ مبادله یا exchange rate در فارکس

در هر جفت‌ارز نرخ مبادله یعنی در ازای فروش ارز اول، چه مقدار از ارز دوم دریافت می‌کنید. مثلا اکنون نرخ مبادله یورو-دلار آمریکا برابر با ۱.۰۲ دلار است، یعنی هر یورو برابر با یک دلار و ۲ سنت آمریکا معامله می‌شود. این رقم را به این صورت نشان می‌دهند EUR/USD=1.02.

البته در پلتفرم‌های معاملاتی این مقدار دقیق‌تر نشان داده می‌شود چون برای بسیاری معامله‌گران نوسانات در حد یک هزارم یا یک ده‌هزارم دلار هم مهم است. بدین ترتیب مثلا در وبسایت تریدینگ ویو یا در متاتریدر این رقم را بدین صورت خواهید دید: EUR/USD=1.0180

برای خواندن درست این مقدار باید مفهوم پیپ را بشناسید.

پیپ در فارکس

پیپ به معنای یک ده هزارم است و در نتیجه اگر واحد پول مد نظر شما دلار باشد، هر پیپ برابر با ۱۰۰۰۰/۱ دلار است.

EUR/USD=1.0180

در عدد بالا، چهارمین رقم اعشار که با زیر خط مشخص شده همان پیپ است. البته ممکن است برخی پلتفرم‌ها نرخ مبادله را تا پنج رقم اعشار هم نشان دهند. در این صورت رقم پنجم یک دهم پیپ خواهد بود.

برای معامله‌گران ارزش پیپ مهم است و هم به صورت دستی و یا با استفاده از ماشین‌حساب فارکس می‌توان آنرا محاسبه کرد.

لات در فارکس

لات واحدی است که برای اندازه‌گیری حجم معاملات استفاده می‌شود. در فارکس هر لات به معنای صد هزار واحد است. پس یک لات دلار به معنای ۱۰۰.۰۰۰ دلار است. اما واحدهای کوچک‌تر از لات را با مینی‌لات و میکرو‌لات نشان می‌دهند. بدین ترتیب اگر واحد مبنا را دلار در نظر بگیریم داریم:

۱ لات = ۱۰۰.۰۰۰ دلار

۱ مینی‌لات = ۱۰.۰۰۰ دلار

۱ میکرو لات = ۱۰۰۰ دلار

معمولا شما در فارکس بر حسب لات معامله می‌کنید. مثلا زمانی که می‌خواهید دستور خرید بدهید، می‌توانید آنرا به عنوان مضربی از لات وارد کنید.

فرض کنید می‌خواهید در EUR/USD معامله کنید و دستور خرید بدهید.

هنگام وارد کردن میزان معامله، اگر رقم ۱ را وارد کنید، یک لات یا صد هزار یورو می‌گیرید و در ازای آن دلار می‌دهید. اگر رقم ۰.۰۱ را وارد کنید به اندازه یک میکرولات یا هزار یورو می‌گیرید و در ازای آن دلار می‌دهید. همچنین می‌توانید مثلا رقمی مانند ۰.۱۵ را وارد کنید. در این صورت به میزان پانزده صدم لات معامله می‌کنید.

اهرم یا لوریج در فارکس

اهرم در واقع پولی است که شما از بروکر قرض می‌کنید تا بتوانید با حجم بیشتری معامله کنید. فرض کنید در حساب خود مبلغ ۵۰۰ دلار موجودی دارید. اگر از اهرم ۱:۱۰ استفاده کنید یعنی تا ۱۰ برابر موجودی حساب یا اصطلاحا مارجین حساب می‌توانید معامله کنید (۵۰۰۰ دلار خرید کنید).

میزان اهرم در بروکرهای مختلف فارکس و همچنین در بین حساب‌های مختلف یک بروکر متفاوت است. برخی بروکرها ممکن است نهایتا اهرم ۱:۱۰۰ در اختیار شما بگذارند و برخی دیگر ممکن است حتی با اهرم‌های ۱:۵۰۰ نیز در اختیار شما قرار دهند. به طور کلی در معاملات فارکس بروکرها اهرم‌های بالاتری ارائه می‌کنند چون نقدینگی و حجم معاملات فارکس بسیار بالاتر از سهام و دیگر کالاها است.

فایده اهرم این است که سود شما را افزایش می‌دهد. مثلا اگر قرار است با ۱۰۰ دلار معامله مقدار ۱۰ دلار سود داشته باشید، با اهرم ۱:۱۰۰ می‌توانید صد برابر بیشتر، یعنی به میزان ۱۰.۰۰۰ دلار معامله کنید و ۱۰۰۰ دلار سود داشته باشید. اما خطر اهرم در این است که به زیان هم اعمال می‌شود. یعنی اگر در این معامله فرضی با ۱۰۰ دلار معامله ۱۰ دلار ضرر کرده‌ باشید، با اهرم ۱:۱۰۰ این زیان صد برابر می‌شود! بدین سبب بدیهی است که باید در به کارگیری اهرم و میزان آن احتیاط کرد.

مارجین در فارکس

مارجین زمانی تعریف می‌شود که درباره معامله با اهرم صحبت کنیم. برای این که بتوانید با اهرم معامله کنید باید حساب خود را به اندازه‌ای مشخص شارژ کنید. بروکرها معمولا میزانی را به عنوان حداقل موجودی در نظر می‌گیرند، یعنی برای این که اجازه معامله داشته باشید باید حداقل آن مقدار در حساب شما باشد. به این حداقل موجودی مارجین می‌گویند.

اسپرد در فارکس

اسپرد به معنای تفاوت قیمت خرید و فروش یک ارز در بروکر است.

فرض کنید که دارید در جفت‌ارز یورو-دلار آمریکا EUR/USD معامله می‌کنید. زمانی که دستور خرید بدهید، با نرخ «الف» یورو می‌خرید و دلار می‌فروشید. زمانی که دستور فروش بدهید با نرخ «ب» یورو می‌فروشید و دلار می‌خرید. به تفاوت بین این نرخ خرید و فروش اسپرد می‌گویند.

در کل اسپرد هر چه پایینتر باشد بیشتر به نفع شما به عنوان یک معامله‌گر است. چون تفاوت قیمت خرید و فروش یک ارز نزد بروکر کمتر می‌شود.

مارجین کال و استاپ اوت

اگر موجودی حساب شما از حداقل مقدار مجاز کمتر شود، بروکر مجاز خواهد بود که مقداری از دارایی شما نزد خود را به فروش برساند تا تراز حساب شما به میزان حداقل برگردد. فرضا ممکن است حداقل مارجین مجاز در بروکر ۵۰۰ دلار باشد ولی پس از معامله و به سبب زیان، موجودی حساب شما به ۴۰۰ دلار باشد. در این حالت بروکر می‌تواند به میزان ۱۰۰ دلار از دارایی‌های شما در فارکس را نقد کند تا تراز حساب شما به ۵۰۰ دلار برگردد.

به حدی که در آن بروکر به شما هشدار می‌دهد حد مارجین یا margin level می‌گویند. زمانی که از بروکر با شما تماس گرفته می‌شود (یا ایمیل یا پیام ارسال می‌شود)، می‌گوییم که بروکر مارجین کال انجام داده است.

اگر شما به این هشدار بروکر توجه نکنید و باز از حدی مشخص پایینتر برود، بروکر می‌تواند دستور استاپ اوت یا stop out بدهد. یعنی مقداری مشخص از دارایی‌های شما را نقد کند تا موجودی حساب شما به میزان مجاز برگردد.

حد مارجین کال و استاپ اوت معمولا به صورت درصد بیان می‌شود. فرضا اگر حداقل مارجین مجاز برای حساب شما ۵۰۰ دلار باشد و بروکر بگوید که در ۱۰۰ درصد مارجین کال و در ۵۰ درصد استاپ اوت را اجرا می‌کند، این یعنی زمانی که موجودی شما با احتساب ضرری که در معاملات کرده‌اید به صد درصد مارجین مجاز برسد، مارجین کال انجام می‌شود. سپس زمانی که موجودی شما به ۵۰ درصد میزان مجاز یعنی ۲۵۰ دلار برسد، استاپ اوت اجرا می‌شود. معمولا بروکرها حدود مارجین کال و استاپ اوت را در مشخصات حساب درج می‌کنند و قبل از باز کردن حساب می‌توانید آن را بررسی کنید.

حد سودگیری یا take profit

وقتی در نقطه‌ای به خرید دست می‌زنید و سپس تعیین می‌کنید که اگر قیمت به کجا رسید بفروشید و سود خود را کسب کنید، به حد دوم حد سود گیری یا take profit می‌گویند.

مثلا ممکن است هنگامی که قیمت EUR/USD برابر با ۱.۱۲۰۰ است دست به خرید بزنید و تعیین کنید که اگر به ۱.۱۲۱۰ رسید دستور فروش بدهید. در این حالت رقم ۱.۱۲۱۰ حد سودگیری است.

حد ضرر یا stop loss

وقتی تصمیم بگیرید که اگر قیمت تا حدی مشخص کاهش یافت دست به فروش بزنید، به آن حد ضرر یا stop loss می‌گویند. فرضا در سناریوی بالا، اگر در نقطه ۱.۱۲۰۰ وارد معامله شوید و تصمیم بگیرید که اگر قیمت به ۱.۱۱۹۰ کاهش یافت دست به فروش بزنید، یعنی رقم ۱.۱۱۹۰ حد ضرر یا استاپ لاس است.

جمع‌بندی

در این مقاله با برخی اصطلاحات و مفاهیم اساسی فارکس از قبیل اسپرد، مارجین، اهرم و غیره آشنا شدید. به یاد داشته باشید که هنگام افتتاح حساب در بروکر به این موارد دقت کنید چون بروکرها معمولا دو یا چند نوع حساب مختلف ارائه می‌کنند که ممکن است در این موارد تفاوت داشته باشند. فرضا ممکن است در یک نوع حساب نهایتا تا ۱:۱۰۰ به شما اهرم بدهند و در حسابی دیگر تا ۱:۵۰۰ اهرم فراهم کنند، یا در حسابی حداقل موجودی یا مارجین حساب ۵۰۰ دلار باشد و در حسابی دیگر ۱۰۰ دلار. پس لحاظ کردن این متغیرها در هنگام افتتاح حساب و همچنین در حین انجام معاملات مهم است.